ރައުޔީ އެޑިޓޯރިއަލް: އިގުތިސޯދުގައި ފިންޓެކް ގެ ދައުރާ މެދު

ފިންޓެކް ނުވަތަ ފައިނޭންށަލް ޓެކްނޮލޮޖީ އުފެއްދުންތައް ފޯރުކުރާ ނޫންބޭންކު ކުންފުނިތައް ކޮންމެވެސް މިންވަރަކަށް ރާއްޖޭގައި އެބަ ހުއްޓެވެ. މިސާލަކަށް، ދިރާގުގެ ދިރާގުޕޭ، އުރީދޫގެ އުރީދޫ އެމްފައިސާ، ޕޭޔަރގެ ޕޭޔަރ އެޕު، މިއީ ފިންޓެކް ހިދުމަތްތައް ފޯރުކުރާ އުފެއްދުންތަކެވެ. ޕޭޔަރ އަކީ ދާދި ފަހުގެ ސްޓާރޓަޕެކެވެ.

ފިންޓެކް އުފެއްދުންތައް ފޯރުކުރާ ބައެއް ކުންފުނިތަކަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ މާލީ ދާއިރާގެ ދެ ގަވާއިދީ މުއައްސަސާގެ ތެރެއިން އެމްއެމްއޭ އިން ލައިސަންސްކޮށްފައި ވާ ކުންފުނިތަކެކެވެ. މި ލިސްޓުގައި ދިރާގާއި އުރީދޫގެ އިތުރުން މަނީ ރެމިޓެންސް ދެ ކުންފުންޏެއް (އައިލެންޑް ފައިނޭންށަލް ސަރވިސަސް އާއި އެންބީއެލް މަނީ ޓްރާންސްފަރ)، ޑެބިޓް، ކްރެޑިޓް ކާޑު އެކުއަޔަރިންގް ހިދުމަތްތައް ފޯރުކުރާ ދެ ކުންފުންޏެއް (ގްލޯބަލް ޕޭމެންޓްސް އޭށިއާ ޕެސިފިކް އާއި ވީޓީޓީ ފައިނޭންސް) ހިމެނެއެވެ.

ފިންޓެކް އަކީ މާލީ ހިދުމަތެއް ދިނުމަށް ޓެކްނޮލޮޖީ ބޭނުންކުރުމެވެ. ފަހަކަށް އައިސް ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ފިންޓެކް ގެ އެކި އުފެއްދުންތައް ގިނަގުނަވެ ކަސްޓަމަރުންނާއި އިންވެސްޓަރުންގެ މަގުބޫލުކަން ނުހަނު އިތުރުވެފައިވެއެވެ. ދަފިންޓެކްޓައިމްސް.ކޮމް ގައި 18 އެޕުރީލުގައި ރިޕޯޓުކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި 2027 ވަނަ އަހަރާ ހަމަވާ އިރު ދުނިޔޭގެ ފިންޓެކް ސިނާއަތުގެ އަގު 382 މިލިއަން ޑޮލަރަށް އުފުލޭނެ އެވެ.

މި ސިނާއަތުގައި އެންމެ ފާހަގަކުރެވޭ ދެ އިމަރޖިންގް މާރކެޓަކީ ސީނުކަރަ (ޗައިނާ) އާއި އުތުރުކަރަ (އިންޑިއާ) ކަމަށް ވެއެވެ. އުތުރުކަރައިގައި ހިންގުނު ފިންޓެކް މުއާމަލާތުގެ އަގު 2019 ވަނަ އަހަރު 65 ބިލިއަން ޑޮލަރަށް އަރާ ކަމަށާއި 2023 އަށް 140 ބިލިއަނަށް އިތުރު ވާނެ ކަމަށް ވެސް ރިޕޯޓުކުރެވިފައި ވެއެވެ.

އެހެން ރިޕޯޓެއްގައި، ދުނިޔޭގެ އިސްލާމީ ފިންޓެކް މުއާމަލާތުގެ އަގު 2025 އާ ހަމައަށް 128 ބިލިއަން ޑޮލަރަށް އަރާނޭ ކަމަށް ފިންޓެކްމެގަޒީން.ކޮމް ގައި މާރިޗު މަހު 29 ގައި ށާއިއުކޮށްފައި ވެއެވެ. އިސްލާމީ ފިންޓެކްގައި ނަގާކިޔާ ގައުމުތައް ކަމަށް ރިޕޯޓުކޮށްފައި ވަނީ ސައޫދީ އަރަބިއްޔާ އާއި އީރާނާއި ޔޫއޭއީ އާއި އިންޑޮނޭށިއާ އެވެ.

މި ރާއްޖޭގައި ފިންޓެކަށް ދެވިފައި ވަނީ ކިހައި ވަރެއްގެ ސަމާލުކަމެއް ބާއެވެ؟ މިއީ ކުރިއަރުވާން ކިހައި ވާތްގެއް އަދި ފުރުސަތެއް ލިބިގެން ވާ ސިނާއަތެއް ބާއެވެ؟

ދައުލަތުގެ އިސްތިރާޖީ ރޭވުންތަކަށް ބަލާ އިރު، އެމްއެމްއޭ އާއި ސަރުކާރުގެ ރޭވުންތަކުގައި ކޮންމެވެސް މިންވަރަކަށް ފިންޓެކަށް އިށާރާތްކޮށްފައި ނުވަތަ އެ ބަސް ނަންގަނެފައި ވެއެވެ. އެހެންކަމަކު، އެއީ ސިނާއަތެއް ހެން ދިރުވާން މި ރޭވުންތަކުގައި ހިމެނިފައިވުމަށް ވުރެ މާލީ ހިމެނުންތެރިކަން ކުރިއަރުވާން ބޭނުންކުރާ އަދާތެއް ގޮތަށް ފިންޓެކް ބޭނުންކުރުމަށެވެ.

އެހެންކަމުން، ފިންޓެކް އަކީ ގައުމުގެ އިގުތިސޯދު ސިންދަފާތުކުރުމުގެ ރޭވުމެއްގައި މާލީ ދާއިރާ ތަރައްގީކުރުމާއި ފުޅާކުރުމާއި ބޮޑުކުރުމުގައި ކޮން ދައުރެއް އަދާކުރެވި ދާނޭ އަދި ކިހައި ސައިޒަކަށް ދިރުވި ދާނޭ ސިނާއަތެއްތޯ ބަލާން މިއީ މުނާސިބު ދަނޑިވަޅެވެ. ކޯވިޑް-19 އަށް ފަހު އިގުތިސޯދު އާރާސްތުކުރުމުގައި މާލީ ދާއިރާގެ ދައުރުވެރީންނާއި މަސްލަހަތުވެރީންނާއި ވިޔަފާރިވެރީންނާއި އިންވެސްޓަރުންނާއި ސިޔާސަތު ބުރުގެ އޮފިށަލުންގެ ރާޑަރަށް ތަންކޮޅެއް ބޮޑަށް ފިންޓެކް އަރާނޭ ގޮތެއް ވުން ރަނގަޅެވެ.