ތާނަ އަކުރުން ވެބް އެޑްރެސް ލިޔުމަށް ބޭނުންކުރެވޭނެ އުޞޫލު އެކުލަވާލުމަށް ދިވެހި ޕެނަލެއް އެކުލަވާލައި އެޕެނެލުން ކުރިއަށްގެންދިޔަ މަސައްކަތް ފުރިހަމަކޮށް، އެކުލަވާލެވުނު ޑްރާފްޓް އުޞޫލަށް ޢާއްމުންގެ ޚިޔާލު ހޯދުމަށް އިންޓަނެޓް ކޯޕަރޭޝަން ފޯރ އެސައިންޑް ނޭމްސް އެންޑް ނަމްބަރސް (އައިކޭން) އިން ވަނީ ހުޅުވާލައިފިއެވެ.
އައިކޭން އިން ބުނެފައިވާގޮތުގައި ތާނަ އަކުރުން ލިޔާ ވެބް އެޑްރެސްތަކުގެ ރޫޓް ޒޯން ލޭބަލް ޖެނެރޭޝަން ރޫލްސް (އާރްޒެޑް-އެލްޖީއާރް) ގެ ޑްރާފްޓް ޕްރޮޕޯސަލް ނިންމާ، ޢާއްމުކޮށް ހުޅުވާލާފައިވާ ކޮމެންޓް ސެޝަންއެއްގައި ބައިވެރިވެ ޚިޔާލު ހުށަހެޅުމުގެ ފުރުޞަތު ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ލިބިގެންދާނެއެވެ. މިހާރު ޚިޔާލު ހުށަހެޅުމަށް ހުޅުވާލާފައިވަނީ މިއަހަރުގެ މޭ މަހުގެ 7 ވަނަ ދުވަހުގެ ނިޔަލަށެވެ.
ރޫޓް ޒޯން ލޭބަލް ޖެނެރޭޝަން ރޫލްސް އަކީ ކޮބާ؟
ރޫޓް ޒޯން ލޭބަލް ޖެނެރޭޝަން ރޫލްސް އަކީ އިންޓަނޭޝަނަލައިޒްޑް ޑޮމެއިން ނަން (އައިޑީއެން) ތައްޔާރުކުރުމަށް ބޭނުންކުރާނެ ޤަވާއިދުތަކާއި މިންގަނޑުތަކެވެ. އިންޓަނޭޝަނަލައިޒްޑް ޑޮމެއިން ނަން އަކީ ލެޓިން އަކުރު ނޫން އެހެން އަކުރުތަކުން ލިޔާ ޑޮމެއިން ނަންތަކެވެ. މިއީ ދުނިޔޭގެ އެކި ބަސްބަހުން ވެބް އެޑްރެސް ލިޔުމަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ މުހިންމު ފިޔަވަޅެކެވެ.
މިހާތަނަށް ދިވެހިރާއްޖޭގައި އިންޓަނެޓް ބޭނުންކުރާ ފަރާތްތަކަށް ޑޮމެއިން ނަންތައް ލިޔަންޖެހެނީ އިނގިރޭސި އަކުރުން (ލެޓިން) އެވެ. ތާނަ އަކުރުން ރޫޓް ޒޯން ލޭބަލް ޖެނެރޭޝަން ރޫލްސް އެކުލަވާލެވި، ތަންފީޒުވުމުން، ދިވެހި ބަހުން ވެބް އެޑްރެސް ލިޔުމަށް މަގުފަހިވެގެންދާނެއެވެ. އޭގެ ސަބަބުން ވެބްސައިޓްތަކަށް ދިވެހި ނަން ދިނުމާއި، ތާނައިން ވެބް އެޑްރެސް ލިޔެ ބްރައުޒްކުރުމުގެ ފުރުޞަތު ލިބިގެންދާނެއެވެ.
ދިވެހި ޕެނަލްގެ މަސައްކަތް
މިދިޔަ އަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރު މަހު ތާނަ ސްކްރިޕްޓްގެ ރޫޓް ޒޯން ލޭބަލް ޖެނެރޭޝަން ރޫލްސް އެކުލަވާލުމަށް ޚާއްޞަ ދިވެހި ޕެނަލެއް އެކުލަވާލެވުނުކަން އައިކޭން އިން ވަނީ އިޢުލާންކޮށްފައެވެ. މި ޕެނަލްގައި ހިމެނެނީ ދިވެހި ބަހުގެ ދާއިރާ، އެކަޑަމިކް ދާއިރާ، ޔުނިކޯޑް ސްޓޭންޑަޑް ސޮފްޓްވެއަރ ޑިވެލޮޕްމަންޓް ދާއިރާގެ ތަޖުރިބާކާރުންނާއި ތާނަ އަކުރު ބޭނުންކުރާ ކޮމިޔުނިޓީގެ މަންދޫބުންނެވެ.
ޕެނަލްގެ މަސައްކަތް ފެށީ ޕެނަލް އެކުލަވާލެވުނު ދުވަހުން ފެށިގެން ޖެނުއަރީ 2025 އާ ހަމައަށެވެ. މިމުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ޕެނަލްއިން ވަނީ ތަނާ އަކުރުން ރޫޓް ޒޯން ލޭބަލް ޖެނެރޭޓް ކުރުމުގެ އުސޫލުތައް އެކުލަވާލާފައެވެ. އަދި މި އުސޫލުތަކަށް ޚިޔާލު ހޯދުމުގެ ފުރަތަމަ ޕަބްލިކް ކޮންސަލްޓޭޝަން ސެޝަންތަކެއްވެސް އައިކޭން، ތާނަ ޕެނަލް މެމްބަރުން އަދި ވިމެން އިން ޓެކް މޯލްޑިވްސް އިން ވަނީ ބާއްވާފައެވެ.
މި ސެޝަންތަކުން ލިބުނު ޚިޔާލުތަކަށް ބަލައިގެން އެންމެ ފުރަތަ ހެދި އުސޫލުތަށް ފުރިހަމަކޮށް މިހާރު ވަނީ އެންމެ ފަހު މަރުހަލާގައެވެ. އެއީ މިހާރު ފާސްކުރަން ނިންމާފައިވާ އުސޫލުތަކަށް އާންމުންގެ ޚިޔާލު ހޯދުމެވެ. މި އުސޫލުތަކާއެކު ތާނަ އަކުރުން އުފައްދާ ޑޮމެއިން ނަންތަކުގެ ސެކިއުރިޓީ އާއި ޔޫޒަބިލިޓީ ބެހޭ އުސޫލުތައްވެސް ފާސްކޮށްފައެވެ.
ދިވެހި ބަހަށް ކުރާނެ ފައިދާ
މި އުޞޫލުތައް ފާސްވުމުން ދިވެހި ބަސް ދުނިޔޭގެ ލެވެލްގައި އިތުރަށް ފުޅާވެގެންދާނެއެވެ. ތާނަ ސްކްރިޕްޓް ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި މިހާރުވެސް ޔުނިކޯޑްގައި ހިމެނިފައިވާއިރު، ތާނައިން ވެބް އެޑްރެސް ލިޔުމުގެ ފުރުޞަތު ލިބުމުން ޑިޖިޓަލް ދުނިޔޭގައި ދިވެހި ބަހުގެ ބޭނުންކުރުން އިތުރަށް ފުޅާވެގެންދާނެއެވެ.
މީގެ އިތުރުން، މިއީ ޚާއްޞަކޮށް ދިވެހި ބަހުން ވާހަކަދައްކާ އިންޓަނެޓް ބޭނުންކުރާ ފަރާތްތަކަށް އެކްސެސިބިލިޓީގެ ގޮތުން ލިބިގެންދާނެ ބޮޑު ކުރިއެރުމެކެވެ. ކުރިން ވެބް އެޑްރެސްތައް އިނގިރޭސި ބަހުން ލިޔަންޖެހުމުގެ ބަދަލުގައި، ދިވެހި ބަހުން ލިޔެ ބްރައުޒްކުރުމުގެ ފުރުޞަތު ލިބިގެންދާނެއެވެ.
އާއްމުންގެ ޚިޔާލު ހުށަހެޅުމަށް ހުޅުވާލުން
ޕެނަލްއިން ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ ޕްރޮޕޯސަލްއަށް އާއްމުންގެ ޚިޔާލު ހޯދުމުގެ ގޮތުން އައިކޭންގެ ވެބްސައިޓް މެދުވެރިކޮށް ޕަބްލިކް ކޮމެންޓް ކުރުމަށް 27 މާރިޗު 2025 އިން ފެށިގެން 7 މޭ 2025 އާ ހަމައަށް ކުރިއަށްދާނެއެވެ.
އާއްމުން ހުށަހަޅާ ޚިޔާލުތަކަށް ބަލައި، ޕްރޮޕޯޒަލް އިތުރަށް ފުރިހަމަކުރުމަށްފަހު، އައިކޭންގެ އިންޓެގްރޭޝަން ޕެނަލްއަށް ހުށަހެޅޭނެއެވެ. މި ޕެނަލްއިން ފާސްކުރުމަށްފަހު، ތާނަ އަކުރުން ވެބް އެޑްރެސް ލިޔުމުގެ އުޞޫލު ރޫޓް ޒޯން ލޭބަލް ޖެނެރޭޝަން ރޫލްސްގެ ދަށުން ހިމަނައި، ދުނިޔޭގެ އެހެން 25 ބަސް ހިމެނޭ ލިސްޓުގައި ތާނަ ސްކްރިޕްޓްވެސް ހިމެނިގެންދާނެއެވެ.
ޚިޔާލު ހުށަހަޅަން ބޭނުންވާ ފަރާތްތަކަށް އައިކޭންގެ ވެބްސައިޓް މެދުވެރިކޮށް ޚިޔާލު ފޮނުވިދާނެއެވެ.
ތާނަ ސްކްރިޕްޓް ރޫޓް ޒޯން ލޭބަލް ޖެނެރޭޝަން ރޫލްސް (އާރްޒެޑް-އެލްޖީއާރް) އަށް ޚިޔާލު ހުށަހެޅުމަށް، ފުރަތަމަ އައިކޭންގެ ވެބްސައިޓަށް ވަންނާށެވެ. ޚިޔާލު ހުށަހެޅުމަށް "Provide Your Input" ނުވަތަ "Submit Comment" ބަޓަން ކްލިކްކުރާށެވެ. ފޯމުގައި ނަން، އީމެއިލް، އަދި ތަމްސީލުކުރާ ފަރާތެއް (ކުންފުންޏެއް، ޖަމިއްޔާއެއް ފަދަ) ވާނަމަ އެބައި ފުރިހަމަކުރާށެވެ. ތާނަ ސްކްރިޕްޓްގެ ޑްރާފްޓް ޕްރޮޕޯސަލްއާ ގުޅޭގޮތުން ޚިޔާލާއި ހުށަހެޅުންތައް ސާފުކޮށް ލިޔުއްވުމަށްފަހު، "Summary of Submission" ބައިގައި މައިގަނޑު ޕޮއިންޓްތައް ހިމެނުމަށްފަހު "Publish" ބަޓަން ކްލިކްކޮށްލާށެވެ. ޚިޔާލު ހުށަހެޅުމުގެ މުއްދަތަކީ 7 މޭ 2025 ގެ ނިޔަލަށެވެ.
އައިކޭން އަކީ އިންޓަނެޓްގެ ޑޮމެއިން ނޭމް ސިސްޓަމް ނުވަތަ ޑީއެންއެސް ކޯޑިނޭޓްކޮށް މެނޭޖްކުރުމުގެ ޒިންމާ އަދާކުރާ ބައިނަލްއަަގުވާމީ ނޮންޕްރޮފިޓް ޖަމިއްޔާއެކެވެ. މި ޖަމިއްޔާ އުފެއްދީ 1998 ވަނަ އަހަރުއެވެ. އައިކޭން އިން އިންޓަނެޓްގެ ސެކިއުރިޓީ ކަށަވަރުކުރުމާއި، އިންޓަނެޓުގައި ބޭނުންކުރާ އައިޑެންޓިފައިޓަރސްތައް އެއް ސްޓޭންޑާޑަކަށް ފެއްތުމުގެ މުހިންމު މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުން ގެންދެއެވެ.
އައިކޭން އިން ކުރާ އެހެން މަސައްކަތެއްގެ ގޮތުގައި އިންޓަނެޓުގައި ވީހާވެސް ގިނަ ބަސްތައް ބޭނުންކުރެވޭނެ މަގު ފަހިކުރުން ހިމެނެއެވެ. މިގޮތުން މިހާތަނަށް ދުނިޔޭގެ 25 ބަހަކުން ޑޮމެއިން ނަން ލިޔުމުގެ އުޞޫލު އެކުލަވާލެވިފައިވެއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި އަރަބި، ޗައިނީޒް، ޖަޕަނީޒް، ކޮރިއަން، ސިންހަލަ، ޓެމިލް، ބަންގްލާ އަދި ގްރީކް ފަދަ ބައެއް ބަސްތައް ހިމެނެއެވެ. މިހާރު ދިވެހި ތާނަ އަކުރުވެސް މިލިސްޓުގައި ހިމެނުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށްދަނީއެވެ.
ބިނާކުރަނިވި ޚިޔާލުތަކާއެކު ލިޔުންތެރިކަމަށް އުފަލާއެކު މަރުޙަބާ ކިޔަމެވެ.
ޓެކްނޮލޮޖީ ހަބަރާއި ލިޔުން ހޮޅުއަށިތަކަށް.
ލޯތްބާއެކު ދިވެހިން އުފައްދާފައިވާ އުފެއްދުމެއް.