ތިމާވެށީގެ ސާމްޕަލްތަކުން މީހުންގެ ޑީއެންއޭ ނެގޭނެ: ދިރާސާ

ވެއްޔާއި، ފެނާއި، ވައި ފަދަ ތިމާވެށީގެ ސާމްޕަލްތަކުންވެސް އިންސާނާގެ ޑީއެންއޭ ޓެސްޓް ކުރެވިދާނެކަމަށް ފަހުގެ ދިރާސާއަކުން ދައްކައިފިއެވެ.

ޔުނިވާސިޓީ އޮފް ފްލޮރިޑާގެ ޑަފީ ލެބްގެ ސައިންސްވެރިން ވަނީ ޖެނެޓިކް ރިސާޗްގެ ދާއިރާއިން ބޮޑު ކުރިއެރުމެއް ހޯދައިފަ އެވެ. އެމީހުންގެ އެންމެ ފަހުގެ ދިރާސާއިން ދައްކާ ގޮތުގައި ތިމާވެށިން ފެންނަ ފެނާއި ވެލި އަދި ވައިގެ ކުޑަކުޑަ މިންވަރަކުންވެސް އިންސާނާގެ ޑީއެންއޭ ސިކުއެންސް ކުރެވޭއިރު، ޖެނެޓިކް ނަސްލާއި ޖިންސާއި ސިއްހީ ނުރައްކާތައް ދެނެގަނެވޭ މައުލޫމާތު އެފަދަ ސާމްޕަލް މެދުވެރިކޮށްވެސް ލިބިދާނެއެވެ.

އާންމު ސީދާ ސާމްޕަލް ނެގުމުގެ އުސޫލުތަކުން ބޭރުގައި ޖެނެޓިކް ދެނެގަތުމާއި ތަހުލީލުކުރުމުގެ ފުރުސަތުތަކުގެ ދާއިރާއެއް މި ދިރާސާއިން ހުޅުވާލަދިން ނަމަވެސް، އިންސާނާގެ ތިމާވެށީގެ ޑީއެންއޭ (އީޑީއެންއޭ) ނޭނގި އެއްކުރުމާއި ބޭނުންކުރުމާ ގުޅޭ މުހިންމު އަޚްލާޤީ ކަންބޮޑުވުންތައް ވެސް އުފެދެއެވެ.

މި ދިރާސާ ބިނާވެފައިވަނީ އިންސާނުން ހިމެނޭ ގޮތަށް ހުރިހާ ދިރޭ ޖަރާސީމުތަކެއް ވެސް އެމީހުންގެ ވަށައިގެންވާ މާހައުލަށް ޑީއެންއޭ ދޫކުރާ ކަމުގެ ވިސްނުމުގެ މައްޗަށެވެ.

ތިމާވެށީގެ ޑީއެންއޭ (eDNA) އަށް ނިސްބަތްވަނީ ޖަރާސީމުތަކުން ތިމާވެއްޓަށް ދޫކުރާ ޖެނެޓިކް މާއްދާއަށެވެ. ސައިންސްވެރިން އީޑީއެންއޭ ބޭނުންކޮށްގެން ބަޔޯޑައިވަރސިޓީއާއި، ވަލު ޖަނަވާރުގެ އާބާދީއާއި، ބަލި ޖައްސާ ޖަރާސީމުތައް މޮނިޓަރކޮށްފައިވާއިރު، އިންސާނާގެ އީޑީއެންއޭއަށް ބޮޑުތަނުން ފަރުވާކުޑަކޮށްފައިވެއެވެ.

ނުރައްކާތެރި ކަނޑު ކިނބޫތަކާއި އެއާ ގުޅުން ހުރި ވައިރަލް ޓިއުމަރުތައް ދިރާސާކުރުމަށް މަޝްހޫރު ޑަފީ ލެބުގެ ދިރާސާވެރިންނަށް ހޯދިފައިވާ ގޮތުގައި އެންމެ އެކަހެރި ތަންތަން ފިޔަވައި ގާތްގަނޑަކަށް ހުރިހާ ތަނަކުން ވެސް އިންސާނާގެ އީޑީއެންއޭ ފެންނާނެ އެވެ. ކަނޑު ކިނބޫ ޓްރެކްތަކުން ވެލި ސާމްޕަލްތަކާއި ކާޅު ހާލިތަކުން ފެނުގެ ސާމްޕަލްތައް ތަހުލީލުކޮށްގެން ޖަނަވާރުތަކަށް އެއްވެސް ސްޓްރެސްއެއް ނުދީ މަތީ ފެންވަރުގެ ޖެނެޓިކް މައުލޫމާތު ހޯދުނެވެ.

އިންސާނާގެ އީޑީއެންއޭގެ ގާބިލްކަން އިތުރަށް ހޯދުމަށްޓަކައި ދިރާސާވެރިން ވަނީ ފްލޮރިޑާގެ އެކި ތަންތަނުން ސާމްޕަލް ނަގާފައިވާއިރު، އޭގެ ތެރޭގައި އާބަން އަދި ރަށްރަށުގެ ސަރަހައްދުތަކާއި އެކަހެރި ގޮނޑުދޮށްތަކާއި ދުރު ޖަޒީރާތަކުން ވެސް ސާމްޕަލް ނަގާފައިވެއެވެ. ދުރު ޖަޒީރާ ފިޔަވައި ހުރިހާ ތަނަކުން ވެސް އިންސާނާގެ ޑީއެންއޭ ސައިންސްވެރިންނަށް ފެނިފައިވާއިރު، އެކަމުގެ ސަބަބުން ސިކުއެންސިންގ އާއި އެނަލިސިސް އަށް އެކަށީގެންވާ ސާމްޕަލްތައް ލިބިފައިވެއެވެ.

އަޔަލޭންޑްގައި ކުރި ޓެސްޓެއްގެ ތެރެއިން ވެސް މިފަދަ ނަތީޖާތަކެއް ލިބިފައިވާއިރު، ދުރު ފަރުބަދަ ކޯރު ފިޔަވައި ކޯރުގެ މަގުން އިންސާނުންގެ ޑީއެންއޭ ފެނިފައިވާކަމަށް އެޓީމްގެ ދިރާސާގައި ބުނެފައިވެ އެވެ.

ފްލޮރިޑާގެ ވައިލްޑްލައިފް ވެޓެރިނަރީ ހޮސްޕިޓަލެއްގެ ވައިގެ ސާމްޕަލްތަކުން ވެސް އިންސާނުންގެ ޑީއެންއޭ ލިބި، ކޮޓަރީގައި ތިބި ފަރުދުންނާއި ޖަނަވާރުގެ ބަލިމީހުންނާއި އާންމު ޖަނަވާރުގެ ވައިރަސްތައް އެއްކުރާއިރު ދެނެގަނެވުނެވެ. ލޯކަލް މާހައުލުގައި އިންސާނާގެ އީޑީއެންއޭގެ އެއްވެސް ގެއްލުމެއް ނުލިބުމުން ދިރާސާވެރިންނަށް ބައްޔާ ގުޅުންހުރި މިއުޓޭޝަންތައް ދެނެގަނެ ޖެނެޓިކް ނަސްލު ކަނޑައެޅުމުގެ ފުރުސަތު ލިބުނެވެ.

އިންސާނާގެ އީޑީއެންއޭ ދިރާސާތަކުގެ ބޭނުންތައް ފުޅާ ނަމަވެސް، ޕްރައިވެސީއާއި، ރުހުމާއި، ޑޭޓާ ޒިންމާދާރުކަމާއެކު ބެލެހެއްޓުމާ ގުޅޭ ކަންބޮޑުވުންތައް އުފެދެއެވެ. އިންސާނާގެ ޖެނެޓިކް ނޭނގި ނުވަތަ ގަސްތުގައި އެއްކުރުމާއި ތަހުލީލުކުރުމުން ދެނެގަނެވޭ މައުލޫމާތު ލިބި، އެފަދަ މައުލޫމާތު ލިބޭނެ ގޮތާއި ބޭނުންކުރުމާ މެދު ވިސްނަން ޖެހެ އެވެ.

މި ދިރާސާގައި ބާރުއަޅާފައިވަނީ އިންސާނާގެ އީޑީއެންއޭ އަޚްލާޤީ ގޮތުން އެއްކުރުމާއި، ތަޙުލީލުކުރުމާއި، ރައްކާކުރުމުގެ ކަންކަން ކަށަވަރުކުރުމަށްޓަކައި ގަވާއިދުތަކާއި ޕްރޮޓޮކޯލްތަކުގެ ބޭނުންތެރިކަމެވެ.

އިންސާނާގެ އީޑީއެންއޭ ސިކުއެންސްތަކަށް އެކްސެސް ލިބެންޖެހޭނީ ކޮންބަޔަކަށްތޯއާއި، ސާމްޕަލް ނެގުމުގެ ކުރިން ރުހުން ހޯދަންވީތޯއާއި، އެހެން ބާވަތްތައް ދިރާސާކުރުމަށް ފުރަތަމަ އެއްކުރި ސާމްޕަލްތަކުން އިންސާނުންގެ ޖެނެޓިކް މައުލޫމާތު ނައްތާލަންވީތޯ މުހިއްމު ސުވާލުތަކެއް އުފެދެއެވެ.

ރިސާޗް ޓީމުން ގޮވާލަނީ ސިޔާސަތު ކަނޑައަޅާ ފަރާތްތަކާއި ސައިންޓިފިކް ކޮމިއުނިޓީތަކާއި ސްޓޭކްހޯލްޑަރުންގެ މެދުގައި ފުން މަޝްވަރާތަކެއް ކޮށްގެން ރުހުމާއި ޕްރައިވެސީ އަދި އީޑީއެންއޭ ދިރާސާކުރުމުން ލިބިދާނެ ފައިދާތައް ބެލެންސްކުރާ ގައިޑްލައިންތަކެއް އެކުލަވާލުމަށެވެ.

އިންސާނާގެ އީޑީއެންއޭ އެއްކުރުމުގެ ޤާބިލުކަމާއި އަޚްލާޤީ ގޮތުން ކުރިމަތިވާ ކަންކަމަށް ހޭލުންތެރިކަން އިތުރުކުރުމަކީ ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ ކަމެކެވެ. ވާހަކަތައް ފަށައި، އެކަށީގެންވާ ޕްރޮޓޮކޯލްތަކާއި ގަވާއިދުތައް އެކުލަވާލައިގެން، ދިރާސާވެރިންނަށް އީޑީއެންއޭގެ ގާބިލްކަން ބޭނުންކުރެވޭއިރު، ސައިންޓިފިކް ކޮމިއުނިޓީގައި ޕްރައިވެސީއާއި، ރުހުމާއި، އަޚްލާޤީ މިންގަނޑުތަކަށް އިޙްތިރާމް ކުރެވޭނެއެވެ.