އެމޭޒަން ވެބް ސާވިސްއަށް މައްސަލަ ދިމާވެ ގިނަ މަންސަތަކެއް ހުއްޓުމަކަށް

އަޙްމަދު ދާއޫދު 20 އޮކްޓޯބަރު 2025

ދުނިޔޭގެ އެންމެ ބޮޑު ކްލައުޑް ކޮމްޕިއުޓިންގ ޚިދުމަތްދޭ ކުންފުނި ކަމަށްވާ އެމޭޒަން ވެބް ސާވިސް (އޭޑަބްލިއުއެސް)އަށް ދިމާވި ބޮޑު ލޮޅުމެއްގެ ސަބަބުން، މުޅި ދުނިޔޭގެ އެތައް ހާސް އިންޓަނެޓް ޚިދުމަތްތަކަކަށް ބުރޫއަރައި، ގިނަ ބަޔަކަށް ދަތިތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހިއްޖެއެވެ. މި ލޮޅުމުގެ ސަބަބުން މަޝްހޫރު އެތައް ވެބްސައިޓްތަކަކާއި އެޕްލިކޭޝަންތަކެއް ވަގުތީ ގޮތުން ހުއްޓުމަކަށް އައެވެ.

ލޮޅުން ދިމާވި ގޮތް:

މިއަދު ހެނދުނު ދިމާވި މި ލޮޅުމުގެ އަސަރު އެންމެ ބޮޑަށް ކުރި ސަރަހައްދުތަކުގެ ތެރޭގައި އެމެރިކާގެ އިރުމަތީ ސަރަހައްދު (US-EAST-1) ހިމެނެއެވެ. އޭޑަބްލިއުއެސް އިން ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި، މި މައްސަލަ ދިމާވީ ޑޮމެއިން ނޭމް ސިސްޓަމް (DNS) އާ ގުޅުން ހުރި ކަމަކާ ގުޅިގެންނެވެ. ޑީއެންއެސް އަކީ އިންޓަނެޓްގައި ވެބްސައިޓްތަކުގެ އެޑްރެސްތައް ހޯދައިދޭ މައިގަނޑު ނިޒާމެވެ.

އޭޑަބްލިއުއެސް އިން ވަނީ މި މައްސަލަ ދިމާވި އަސްލު ސަބަބު (root cause) ދެނެގަނެވިފައިވާ ކަމަށާއި، ވަރަށް އަވަހަށް ހިދުމަތްތައް އަލުން ހަމައަކަށް އެޅުވުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަމުންދާ ކަމަށް ހާމަކޮށްފައެވެ.

އަސަރުކުރި މައިގަނޑު ޚިދުމަތްތައް:

މި ލޮޅުމުގެ ސަބަބުން ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ބޭނުންކުރާ އެތައް މަޝްހޫރު ޚިދުމަތްތަކަކަށް ވަނީ ބުރޫއަރާފައެވެ. އެގޮތުން، ސޯޝަލް މީޑިއާގެ ބޮޑެތި ޕްލެޓްފޯމްތަކަށް ވެސް ވަނީ ބޮޑެތި މައްސަލަތައް ދިމާވެފައެވެ. ސްނެޕްޗެޓް (Snapchat) އަދި ރެޑިޓް (Reddit) ފަދަ ޚިދުމަތްތައް ވަގުތީ ގޮތުން ހުއްޓި، ބޭނުންކުރާ ފަރާތްތަކަށް ލޮގިންވުމަށާއި ވެބްސައިޓް ބޭނުންކުރުމަށް ދަތިތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހުނެވެ.

އޮންލައިން ގޭމިންގ ދާއިރާއަށް ވެސް މި ލޮޅުމުގެ އަސަރު ވަނީ ކޮށްފައެވެ. މަޝްހޫރު ގޭމްތަކެއް ކަމަށްވާ ފޯޓްނައިޓް (Fortnite) އަދި ރޮބްލޮކްސް (Roblox) ގެ ސާވަރތަކަށް މައްސަލަ ދިމާވެ، ގޭމް ކުޅުމަށް ބުރޫއެރިއެވެ. އަދި ސްޓްރީމިންގ ޚިދުމަތްތަކުގެ ތެރެއިން ޑިޒްނީ+ (Disney+) އަށް ވެސް އަސަރުކޮށް، ކޮންޓެންޓް ބެލުމަށް ދަތިތަކެއް ކުރިމަތިވިއެވެ.

މީގެ އިތުރުން، މާލީ އަދި ވައިގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ދާއިރާއަށް ވެސް މި ލޮޅުމުގެ އަސަރު ވަނީ ކޮށްފައެވެ. ކްރިޕްޓޯކަރަންސީ އެކްސްޗޭންޖް ކޮއިންބޭސް (Coinbase) ގެ ޓްރޭޑިންގ އާއި އެކައުންޓްތަކަށް ވަނުމަށް ދަތިވިއެވެ. އަދި ޔުނައިޓެޑް އެއަރލައިންސް އާއި ޑެލްޓާ އެއަރ ލައިންސް ފަދަ ބޮޑެތި އެއަރލައިންތަކުގެ ވެބްސައިޓްތަކަށް ވެސް މައްސަލަ ދިމާވެ، ޓިކެޓް ބުކިންގ އާއި ފްލައިޓް މައުލޫމާތު ހޯދުމަށް ހުރަސް އެޅުނެވެ. މީގެ އިތުރުން ވެސް އެތައް ކުންފުނިތަކަކަށް މި ލޮޅުމުގެ އަސަރު ވަނީ ކޮށްފައެވެ.

ހާލަތު ބަދަލުވި ގޮތް:

އޭޑަބްލިއުއެސް އިން އެންމެ ފަހުން ދިން މައުލޫމާތުގައި ވަނީ ޑީއެންއެސްގެ މައްސަލަ "މުޅިން ހައްލުކުރެވިފައި" ވާކަމަށާއި، ގިނަ ޚިދުމަތްތައް މިހާރު އާދައިގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތް ކުރަމުންދާ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް، މުޅިން ހަމައަކަށް އެޅުވުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށްދާތީ، ބައެއް ރިކުއެސްޓްތައް މަޑުޖެހި (throttled) ވެގެންދިއުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެއް ކަމަށް އެ ކުންފުނިން ބުނެއެވެ.

އޭޑަބްލިއުއެސް އިން ކަސްޓަމަރުންނަށް އިރުޝާދު ދީފައިވަނީ، މައްސަލަ ހައްލުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށްދާތީ، ޚިދުމަތްތަކަށް ވަނުމަށް އަލުން މަސައްކަތް ކުރުމަށާއި، ބައެއް ހާލަތްތަކުގައި ބްރައުޒާގެ ކޭޝް (cache) ސާފުކުރުމަށެވެ.

މި ލޮޅުމަކީ، ދުނިޔޭގެ އިންޓަނެޓް ޚިދުމަތްތައް އޭޑަބްލިއުއެސް ފަދަ މަދު ކްލައުޑް ޕްލެޓްފޯމްތަކަކަށް ބަރޯސާވެފައިވާ މިންވަރު އަލުން ހާމަކޮށްދިން ކަމެކެވެ. މީގެ ކުރިން 2024 ވަނަ އަހަރުގެ ޖުލައި މަހު ވެސް ސައިބަރ ސެކިއުރިޓީ ކުންފުންޏެއް ކަމަށްވާ ކްރައުޑްސްޓްރައިކްގެ ސޮފްޓްވެއަރ މައްސަލައަކާ ގުޅިގެން ދުނިޔޭގެ ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ލޮޅުންތަކެއް ދިމާވެފައިވެއެވެ.

އަޙްމަދު ދާއޫދު

އަޙްމަދު ދާއޫދު

ބިނާކުރަނިވި ޚިޔާލުތަކާއެކު ލިޔުންތެރިކަމަށް އުފަލާއެކު މަރުޙަބާ ކިޔަމެވެ.

ޓެކްނޮލޮޖީ ހަބަރާއި ލިޔުން ހޮޅުއަށިތަކަށް.

ލޯތްބާއެކު ދިވެހިން އުފައްދާފައިވާ އުފެއްދުމެއް.