ވޯލްޑް ވައިޑް ވެބް (ވެބް) ގެ ގިނަ އޮބްޒާވަރުން ވަނީ އެއީ ފަށަލަތަކެއް ހުންނަ އެއްޗެއްގެ ގޮތުގައި ސިފަކޮށްފައެވެ. އެއް ފަށަލަ ކަމަށްވާ ސަރފޭސް ވެބްގައި ގޫގުލް ފަދަ ސަގާފީ ސަރޗް އިންޖީނަކުން ފަސޭހައިން ލިބޭނެ އިންޑެކްސް ކުރެވިފައިވާ ކޮންޓެންޓް ހިމެނެއެވެ. އަނެއް ލޭޔަރ ކަމަށްވާ ޑީޕް ވެބްގައި އިންޑެކްސް ނުކުރެވި ހުންނަ ކޮންޓެންޓް ހިމެނޭއިރު، އެއީ އާދައިގެ ގޫގުލް ސަރޗަކުން ނުވަދެވޭނެ އެއްޗެކެވެ. ޑީޕް ވެބްގެ ތެރޭގައި ޑާކް ވެބްގެ ނަމުން މަޝްހޫރު ސެގްމަންޓެއް ހުރެއެވެ. މިއީ ގަސްތުގައި ކޮންޓެންޓް ފޮރުވާފައިވާ ފަށަލައެކެވެ. ޑާކް ވެބް ބޭނުންކުރެވެމުންދަނީ ޝަރުއީ ބޭނުމަކަށް ވުމުގެ އިތުރުން ޖިނާއީ ނުވަތަ އެނޫންވެސް ނުބައި އަމަލުތައް ފޮރުވުމަށެވެ. އެއީ ގާނޫނު ތަންފީޒުކުރާ އޮފިޝަލުންނާއި ސިޔާސަތު ކަނޑައަޅާ ފަރާތްތަކުގެ ހާއްސަ ޝައުގުވެރިކަމެއް ލިބިފައިވާ ގާނޫނާ ހިލާފު އަމަލުތަކަށް ޑާކް ވެބް ބޭނުން ކުރުމެވެ.
ގިނަ ބަޔަކު ދެކޭ ގޮތުގައި އިންޓަނެޓާއި ވެބް އަކީ އެއް މާނައެއް ދޭހަވާ އެއްޗަކަށް ވިޔަސް އެއީ މުޅިން ރަނގަޅު ވިސްނުމެއް ނޫނެވެ. ވެބަކީ އިންޓަނެޓްގެ ވަކި ބައެކެވެ. އެއީ އެ މެދުވެރިކޮށް މައުލޫމާތު ލިބިދާނެ މީޑިއަމެކެވެ. (އިންޓަރނެޓް ބޭނުންކުރަނީ އީމެއިލް، ފައިލް ޓްރާންސްފާ، އަދި ޑައިރެކްޓް މެސެޖިންގ ފަދަ ކަންކަމުގައި ވެސް މެއެވެ.)
ވެބްގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ އެއްބަޔަކީ ސަރފޭސް ވެބްގެ ނަމުން ނަންދެވިފައިވާ ބައެވެ. މިއީ އިންޑެކްސް ކުރެވިފައިވާ ކޮންޓެންޓުން އެކުލެވިގެންވާ އަދި ގޫގުލް ފަދަ ސަގާފީ ސަރޗް އިންޖީންތަކުގެ ތެރެއިން މައުލޫމާތު ލިބޭ ބައެވެ.
ވެބްގެ އަނެއް ބަޔަކީ ޑީޕް ވެބް ކަމުގައިވާއިރު، އޭގައި އިންޑެކްސް ނުކުރެވި ހުންނަ ކޮންޓެންޓް ހިމެނޭނެއެވެ. މިހެންވުމުން ސަގާފީ ސަރޗް އިންޖީނުތަކުގެ ތެރެއިން އެ މައުލޫމާތުގެ ތެރެއަށް ނުވަދެވޭނެއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި އަމިއްލަ އިންޓްރާނެޓްތަކުގައި ހުންނަ ކޮންޓެންޓް (ކޯޕަރޭޝަންތަކާއި، ސަރުކާރުގެ އިދާރާތަކުގައި، ނުވަތަ ޔުނިވަރސިޓީތަކުގައި ހުންނަ ފަދަ އެތެރޭގެ ނެޓްވޯކްތަކުގައި)، އަދި ވެސްޓްލޯ ފަދަ ވިޔަފާރި ޑޭޓާބޭސްތައް ހިމެނެއެވެ. މި ކޮންޓެންޓަށް އެކްސެސް ކުރުމަށް ގިނަ ފަހަރަށް ބޭނުންވަނީ އޮތެންޓިކޭޝަން (އެބަހީ، ޔޫޒަރުގެ އައިޑެންޓިޓީ ޔަގީންކުރުން) އަދި ކޮންޓެންޓަށް އެކްސެސް ކުރުމުގެ ހުއްދަ ދިނުމެވެ.
ޑީޕް ވެބްގެ ތެރޭގައި ހުންނަނީ ގަސްތުގައި ފޮރުވާފައިވާ ޑީޕް ވެބްގެ ސެގްމަންޓް ކަމަށްވާ ޑާކް ވެބް އެވެ. އެއީ ހާއްސަ ސޮފްޓްވެއާއެއް ބޭނުން ނުކޮށް އާންމުކޮށް ޔޫޒަރުންނަށް ނުވަދެވޭނެ އިންޓަނެޓް ސައިޓްތަކަށް އިޝާރާތްކޮށްފައިވާ ބައެވެ. ސޮފްޓްވެއާއެއް ބޭނުންކޮށްގެން މި ސައިޓްތަކުގެ ކޮންޓެންޓް ލިބުނު ކަމުގައި ވިޔަސް، މި ސައިޓްތަކުގެ ޕަބްލިޝަރުން އެފަދަ ސައިޓްތައް ގިނަ ފަހަރަށް ފޮރުވައެވެ.
ޑާކް ވެބަށް ވާސިލްވެވޭނީ ޓޯރ (ދަ އޮނިއަން ރައުޓަރ ގެ ކުރު) ނުވަތަ އައި2ޕީ (އިންވިޒިބަލް އިންޓަރނެޓް ޕްރޮޖެކްޓް) ފަދަ އެކި ނެޓްވޯކްތަކުގައި ހުންނަ ލާމަރުކަޒީ، އެނޮނިމައިޒްޑް ނޯޑްސް މެދުވެރިކޮށެވެ. 2002 ވަނަ އަހަރު ފުރަތަމަ ނެރުނު ދަ އޮނިއަން ރޫޓިން ޕްރޮޖެކްޓްގެ ނަމުގައި ނެރުނު ޓޯ އަކީ އަސްލު އެމެރިކާގެ ނޭވަލް ރިސާޗް ލެބޯޓްރީން އުފެއްދީ ކާކުކަން ނޭންގޭގޮތަށް އޮންލައިންކޮށް މުއާމަލާތް ކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ ވަސީލަތެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ. ޕްރައިވެސީ އަދި ސެކިއުރިޓީއަށް ވަކާލާތުކުރާ ބައެއް ފަރާތްތަކުން ފާހަގަކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި ޓޯރ ބޭނުންކުރުމަކީ ބޭނުންކުރާ މީހާގެ ވަނަވަރު ސިއްރު ކޮށްދޭ ކަމަށް ނުވެދާނެއެވެ. (އެބަހީ، ބައެއް އިންޓަރނެޓް ޚިދުމަތްދޭ ފަރާތްތަކަށް ފަރުދަކު ޓޯރ ބޭނުންކުރިޔަސް އެމީހާއަކީ ކާކުކަން ދެނެގަނެވިދާނެއެވެ.) އެހެންކަމުން ވާޗުއަލް ޕްރައިވެޓް ނެޓްވޯކަކާ ގުޅިގެން ޓޯރ ބޭނުންކުރުމަށް ވަނީ ލަފާދީފައިވެއެވެ. ޕްރައިވެސީ ނެޓްވޯކް (ވީޕީއެން) އިން އިތުރު ޕްރައިވެސީއެއް ފޯރުކޮށްދެވިދާނެއެވެ. ސަބަބަކީ ޓޯރ ބޭނުންކުރުން ހިމެނޭ ގޮތަށް ވީޕީއެން އިން އިންޓަނެޓްގެ ހަރަކާތްތައް ފޮރުވިދާނެތީއެވެ.
ޓޯރ މަސައްކަތް ކުރަނީ އެހެން ޔޫޒަރުންގެ ކޮމްޕިއުޓަރު މެދުވެރިކޮށް ޔޫޒަރުންގެ ވެބް ޓްރެފިކް ރޫޓްކޮށެވެ. މިހެން ވުމުން ސީދާ ގޮތެއްގައި އިންޓަރނެޓް ސައިޓްތަކާ ގުޅުމަށްވުރެ ނުސީދާ ގޮތެއްގައި ގުޅި، އަސްލު ޔޫޒަރަށް ޓްރެފިކް ޓްރޭސް ނުކުރެވޭނެ ގޮތް ހެދެއެވެ. މިކަން ކުރުމަށްޓަކައި ޓޯރ އިން ލޭޔަރސް (ފިޔާގެ ލޭޔަރސް ފަދަ) ލޭޔާރ އެއް އުފައްދައި، އެ ލޭޔަރސް މެދުވެރިކޮށް ޓްރެފިކް ރޫޓްކޮށް ޔޫޒަރުންގެ އައިޑެންޓިޓީތައް ފޮރުވައެވެ. ލޭޔަރ އިން ލޭޔަރ އަށް ދިއުމަށްޓަކައި ޓޯރ އިން ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ހުރި ކޮމްޕިއުޓަރުތަކުގައި މަޢުލޫމާތު ފާއިތުވާ ރިލޭތައް ޤާއިމުކުރެއެވެ. މައުލޫމާތު ރިލޭތަކުގެ މެދުގައި އެންކްރިޕްޓްކޮށް، މަންޒިލަށް ދިއުމުގެ ކުރިން ތިން ރިލޭ މެދުވެރިކޮށް ފޮނުވަ އެވެ. ފައިނަލް ރިލޭއަށް ކިޔަނީ އެގްޒިޓް ރިލޭއެވެ. މި ރިލޭގެ އައިޕީ އެޑްރެސް ބަލަނީ ޓޯރ ޓްރެފިކްގެ މަސްދަރެއްގެ ގޮތުގައެވެ.
ޓޯރ ސޮފްޓްވެއަރ ބޭނުންކުރާއިރު، ޔޫޒަރުންގެ އައިޕީ އެޑްރެސްތައް ފޮރުވިފައި ހުރެއެވެ. އެގޮތުން، އެއްވެސް ވެބްސައިޓަކާ ގުޅުން އަންނަނީ ޓޯރ އެގްޒިޓް ރިލޭއެއްގެ އައިޕީ އެޑްރެހުން ކަމަށް ވެއެވެ.
ޑީޕް ވެބް އާއި ޑާކް ވެބްގެ މެގްނިޓިއުޑާއި އެތަކެތި ސަރފޭސް ވެބްއާ ގުޅޭ ގޮތުގެ ޑޭޓާ ސާފު ނުވާއިރު، ޓޯ ބޭނުންކުރާ މީހުންގެ ޑޭޓާ ވެސް އެބަހުއްޓެވެ. ޓޯ ޕްރޮޖެކްޓްގެ މެޓްރިކްސް އަށް ބަލާއިރު، 2022 ވަނަ އަހަރުގެ ފުރަތަމަ ހަ މަސް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި އެމެރިކާގައި ދުވާލަކު ޓޯ ބޭނުންކުރާ މީހުންގެ އަދަދަކީ 545،028 އެވެ. މި މުއްދަތުގައި އެންމެ ގިނައިން ޑެއިލީ ޓޯރ ބޭނުންކުރާ ގައުމަކީ އެމެރިކާއެވެ. ދެން އޮތީ ޖަރުމަނުވިލާތް (10.29%)، ފިންލޭންޑް (5.43%)، ރަޝިޔާ (4.94%)، އަދި އިންޑިއާ (4.08) އެވެ.
ސަގާފީ ސަރޗް އިންޖީނުތަކުން ގިނަ ފަހަރަށް ވެބް ކްރޯލަރ ބޭނުންކޮށްގެން ސަރފޭސް ވެބްގައި ހުންނަ ވެބްސައިޓްތަކަށް ވަދެވޭނެއެވެ. ވެބް ކްރޯލަރުން ވެބް ހޯދައި، އެއަށްފަހު ސަރޗް އިންޖީނުތަކަށް ކެޓަލޮގްކޮށް އިންޑެކްސް ކުރެވޭނެ ވެބްސައިޓްތައް އެއްކުރެއެވެ. ނަމަވެސް ޑީޕް ވެބް އަދި ޑާކް ވެބްގައި ހުންނަ ކޮންޓެންޓް ވެބް ކްރޯލަރުންނަށް ނުހިފެހެއްޓިދާނެއެވެ. އެގޮތުން ޑީޕް ވެބް އާއި ޑާކް ވެބްގައި ދަތުރުކުރުމަށް ތަފާތު މެކޭނިޒަމްތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. ގިނަ ފަހަރަށް ޔޫޒަރުން އަނދިރި ވެބްސައިޓްތަކުގައި ދަތުރުކުރަނީ ވިކިޕީޑިއާ އާއި އެއްގޮތަށް ސައިޓްތައް ކެޓަގަރީއަށް ބަހާލައިގެން އިންތިޒާމުކުރާ ފޮރުވިފައިވާ ވިކީ ފަދަ ޑައިރެކްޓަރީތަކުގެ ތެރެއިންނެވެ. އަދި ސަރޗް އިންޖީނުތަކުން ޑާކް ވެބްގައި ވަކިވަކި ފަރުދުންނަށް ސަރޗް ކުރެވޭނެއެވެ. މިސާލަކަށް އަހުމިއާ ޓޯރ ނެޓްވޯކްގައި ފޮރުވިފައިވާ ހިދުމަތްތަކުގެ ތެރެއިން ހޯދާއިރު، ކިލޯސް ހޯދަނީ ސައިބަރ ކްރިމިނަލް އަންޑަގްރައުންޑް އަށް ހިދުމަތް ދިނުމުގައި ނަން މަޝްހޫރު ޑާކްނެޓް މާކެޓްތަކެވެ.
ގިނަ ފަހަރަށް ޓޯރ އަކީ އެހެން ވެބް ބްރައުޒަރތަކަށްވުރެ ލަސް އެއްޗަކަށް ވާއިރު، އެ ބުރައުޒަރ ލަސްވަނީ ބައެއް ގޮތްގޮތުން ޓޯރ ޓްރެފިކް ގިނަ ރިލޭތަކެއް މެދުވެރިކޮށް ދަތުރުކުރާތީ އޭގެ މަގުގެ ކޮންމެ ތަނެއްގައިވެސް ލަސްވެދާނެއެވެ. އަދި އެއްފަހަރާ އިތުރު ޔޫޒަރުން ޓޯ ނެޓްވޯކްގައި ތިބޭއިރު ވެސް ސްޕީޑް ދަށްވެދާނެ އެވެ. ނަމަވެސް ރިލޭގެ ގޮތުގައި ކޮމްޕިއުޓަރު ބޭނުން ކުރުމުގެ ހުއްދަ ދޭ ޔޫޒަރުން އިތުރުވުމަކީ ޓޯގެ ސްޕީޑް ރަނގަޅު ކުރެވިދާނެ ކަމެކެވެ.
ޓޯރ ސޮފްޓްވެއާ ޑައުންލޯޑްކޮށް އިންސްޓޯލް ނުކޮށް ޓޯރ ހޯސްޓްކޮށްފައިވާ ކޮންޓެންޓަށް ވަދެވޭނެ ގޮތް ހެދިދާނެ ޓޫލްތަކެއް ވެސް ހުރި ނަމަވެސް މި ޓޫލްތަކުގައި ޓޯރ އާއި ގުޅުންހުރި ޕްރައިވެސީ ޕްރޮޓެކްޝަންތައް ނުހުރެއެވެ.
ޑާކް ވެބްގައި ނަން އެނޮނިމީއެއްގެ ގޮތުގައި ސަރޗް ކުރުމަކީ ޔަގީން ކަމެއް ނޫނެވެ. ޓޯރ ފަދަ ޓޫލްތަކުގެ މަގުސަދަކީ ކޮންޓެންޓާއި ހަރަކާތްތަކުގައި އުޅޭމިހާގެ ވަނަވަރު ނޭންގޭގޮތް ހެދުމެވެ. މިސާލަކަށް، ޤާނޫނު ތަންފީޒުކުރާ ފަރާތްތަކުން ބޭނުންކުރަނީ ނެޓްވޯކް އިންވެސްޓިގޭޓިވް ޓެކްނިކްސް ކަމަށްވާއިރު، އެމީހުންގެ ފާރަލުމަކުން ސަލާމަތްވާން ބޭނުން ވެދާނެއެވެ.
އޮންލައިން ހަރަކާތްތަކުގައި ކާކުކަން ނޭންގޭ ގޮތަށް ވަކިވަކި ފަރުދުން ޓޯ ފަދަ ހިދުމަތްތައް ބޭނުން ކުރަން ޖެހިދާނެ ގިނަ ސަބަބުތަކެއް ވަނީ ފާހަގަކޮށްފަ އެވެ. ނާޒުކު މުއާމަލާތްތައް އަމިއްލައަށް ބެހެއްޓުމުން ފެށިގެން ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ކޮންޓްރެބަންޑް ވިއްކުމާ ހަމައަށް ގާނޫނީ އަދި ގާނޫނާ ހިލާފު ހަރަކާތްތަކަށް ޓަކައި ކާކުކަން ނޭންގޮތަށް ހިދުމަތްތައް ބޭނުންކޮށްފައިވެ އެވެ.
ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ތިބި ފަރުދުންނަށް މިނިވަންކަމާއެކު ވާހަކަ ދެއްކުމާއި، ޕްރައިވެސީއާއި، ވަނަވަރު ސިއްރު ކުރުމުގެ ބޭނުމުގައި އިންޓަނެޓް މެދުވެރިކޮށް ވަނަވަރު ސިއްރުކުރުމުގެ ހިދުމަތްތައް ބޭނުން ކުރެވިދާނެއެވެ. މިސާލަކަށް، ބްލޮކްކޮށްފައިވާ ކޮންޓެންޓަކަށް ވާސިލުވެ ހިއްސާކުރުމަށް ނުވަތަ ޚިޔާލުތަފާތުވާ ހަރަކާތްތަކުގެ ބައެއްގެ ގޮތުގައި އޮންލައިންކޮށް ސިޔާސީ އެކްޓިވިޒަމް ހިންގުމަށް އެންޓި ސެންސަރޝިޕް ޓޫލްސްގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރެވިދާނެއެވެ.
ޝިކާރައަކަށް ވުން ނުވަތަ ޖިސްމާނީ ނުވަތަ ނަފްސާނީ ބަލިތައް ފަދަ އަމިއްލަ މައްސަލަތަކާ ބެހޭގޮތުން މަޝްވަރާ ކުރުމަށް ފޯރަމްތައް ހޯދުމަށް ފަރުދުން ޓޯރ އާއި އެފަދަ ހިދުމަތްތައް ބޭނުންކުރެވިދާނެއެވެ. އަދި ނޫސްވެރިން އެމީހުންގެ އައިޑެންޓިޓީ ފޮރުވަން ނުވަތަ ލީކުވެފައިވާ ލިޔެކިޔުންތައް ހިއްސާކުރަން ބޭނުންވާ ޚިޔާލުތަފާތުވާ ފަރާތްތަކާ ނުވަތަ ވިސްލްބްލޯވަރުންނާ މުއާމަލާތް ކުރުމަށް ނަން ނުޖެހުމުގެ ހިދުމަތްތަކަށް ބަރޯސާވެދާނެ އެވެ.
އަދި އެނޮނިމައިޒް ކުރުމުގެ ހިދުމަތްތަކާއި ޑާކް ވެބް ވެސް ނޭދެވޭ ހަރަކާތަކަށް ބޭނުން ކުރެވިދާނެ އެވެ. ޖިނާއީ ހަރަކާތްތައް ސަރފޭސް ވެބް މެދުވެރިކޮށް ހިނގާފާނެ ފަދައިން، ޑީޕް ވެބް އާއި ޑާކް ވެބްގައި ވެސް އެކަން ހިނގައެވެ. ކުށްވެރިންން ފެށިގެން ޓެރަރިސްޓުންނާއި ދައުލަތުން ސްޕޮންސަރ ކުރާ ޖާސޫސުންނާ ހަމައަށް ގިނަ ބަޔަކު ސައިބަރ ސްޕޭސް ލީވަރ ކުރެއެވެ.
ވެބް އަކީ ވާހަކަ ދެއްކުމާއި، ކޯޑިނޭޝަން އަދި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ފޯރަމެއްގެ ގޮތުގައި ހިދުމަތް ކުރެވިދާނެ ވަސީތަކެވެ. ނުބައި ފަރާތްތަކުން ޑާކް ވެބަށް ބަރޯސާވެ، އެމީހުންގެ ހަރަކާތްތައް ހިންގުމަށް އެހީތެރިވެދީ، ފާހަގަ ކުރެވުމުގެ ނުރައްކާ ކުޑަވެދާނެ ވަސީލަތަކަށް ވާތީ ޑާކް ވެބް ބޭނުންކުރެއެވެ.
ޑާކް ވެބްގައި ގިނަ ނާޖާއިޒު ހަރަކާތްތައް ހިނގަނީ ޑާކްނެޓް މާކެޓްތަކުގައި ކަމަށްވާއިރު، އެޑްމިނިސްޓްރޭޓަރުން ގަންނަ ފަރާތްތަކާއި ވިއްކާ ފަރާތްތަކަށް މުއާމަލާތްކޮށް މުއާމަލާތްތައް ލީވަރ ކުރުމަށް ފޯރަމެއް ފޯރުކޮށްދެ އެވެ. ގަވާއިދާ ހިލާފަށް މަސްތުވާތަކެތި ވިއްކުން ފަދަ ބައެއް ދާއިރާތަކުގައި ވެންޑަރުން ބަރޯސާވެފައިވަނީ ގަންނަ މީހުންގެ ރިވިއުތަކަށް ކަމުން އެމީހުންގެ ބްރޭންޑާއި ކަސްޓަމަރ ބޭސް ބިނާކުރަނީ ހަމަ ސަރފޭސް ވެބްގައި ކުރާ ފަދައިންނެވެ.
ދިރާސާވެރިން ވަނީ ޑާކްނެޓް މާކެޓްތަކުގެ ތެރެއިން މަގުފަހިކޮށްދޭ ނުބައި ހަރަކާތްތަކުގެ ބާވަތްތައް ބަލައި، ނާޖާއިޒު މަސްތުވާތަކެތި (އެބަހީ، ރާ، ކޮކެއިން، މެތަމްފެޓަމިން، ހެރޮއިން، ފެންޓަނައިލް، އަދި އެހެނިހެން ނާޖާއިޒު އޮޕިއޯއިޑްސް) ހިމެނޭ ގޮތަށް މާކެޓް ބޮޑެތި ބައެއް ކެޓަގަރީތައް ދެނެގަނެފަ އެވެ.
ބޭސް (އެބަހީ، ޑޮކްޓަރު ލިޔެދޭ ބޭސް، ރިކޯލް ކުރެވޭ ބޭސް، ރެގިއުލޭޓް ނުކުރެވޭ ސަޕްލިމެންޓްސް) ދޮގު ލިޔެކިޔުންތަކާއި ވަގު ލިޔެކިޔުންތައް (އެބަހީ،ވަގު އައިޑެންޓިޓީއެއް އުފެއްދުމަށް ބޭނުންކުރާ ތަކެތި)؛ މަކަރާއި ހީލަތް (އެބަހީ، ޒާތީ މައުލޫމާތާއި، ކްރެޑިޝަން ނުވަތަ އެކައުންޓްތައް ވިއްކުން)؛ ހެކިންގ އަދި އެކްސްޕްލޮއިޓްސް (އެބަހީ، ނުބައި ސޮފްޓްވެއަރ، އެކްސްޕްލޮއިޓް ކިޓް، ކުއްޔަށް ދޫކުރާ ހެކަރުން)؛ ނަހަމަ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރުން (އެބަހީ، ކުޑަކުދިންނަށް ޖިންސީ ގޯނާކުރާ ތަކެތި، ގާނޫނީ ޕޯންގްރަފީ ފަދަ ސާފު ކޮންޓެންޓްތަކާ ތަފާތު)؛ އަދި އެތައް ބާވަތެއްގެ ނާޖާއިޒު ހަރަކާތްތަކެއް ހިންގާ މާކެޓްތައް (ޑާކް ވެބްގައި ނާޖާއިޒު މުދަލަށް އެމެޒޯން ސްޓައިލްގެ ސައިޓަކާ އެއްގޮތް މާކެޓްތައް) ހިމެނެއެވެ. އަދި ހަމަ އެހެންމެ ބިޓްކޮއިން އާއި މޮނެރޯ ފަދަ ކްރިޕްޓޯކަރަންސީ އަކީ ޑާކްނެޓް މާކެޓްތަކުގައި ފައިސާ ދެއްކުމުގެ އާންމު ގޮތެވެ.
ކުށްވެރިންނަށް އެނޮނިމައިޒްކޮށް ޑާކް ވެބްގެ ބޭނުން ކުރެވޭ ފަދައިން ގާނޫނު ތަންފީޒުކުރާ ފަރާތްތަކަށް ވެސް ކުރެވޭނެ އެވެ. އެމީހުންނަށް އޮންލައިންކޮށް ސަރވޭލަންސް އަދި ސްޓިންގް އޮޕަރޭޝަންތައް ހިންގުމާއި އެނޮނިމައިޒް ޓިޕް ލައިންތައް ބެލެހެއްޓުމަށް ބޭނުންކުރެވިދާނެ އެވެ.
ޑާކް ވެބް ކޭސްތަކުގެ ފެޑެރަލް ތަހުގީގުތަކަކީ ގިނަ ފަހަރަށް މަލްޓިއޭޖެންސީތަކުގެ އިސްނެގުމެކެވެ. މިސާލަކަށް ޖޮއިންޓް ކްރިމިނަލް އެންޑް އޮޕިއޯއިޑް ޑާކްނެޓް އެންފޯސްމަންޓް (ޖޭސީއޯޑީ) ޓީމަކީ ޑިޕާޓްމަންޓް އޮފް ޖަސްޓިސް (ޑީއޯޖޭ) ގެ އިސްނެގުމެކެވެ. އެއީ ފެޑެރަލް ބިއުރޯ އޮފް އިންވެސްޓިގޭޝަން (އެފްބީއައި) އިސްކޮށް އޮވެ ކުރިއަށްދާ ހަރަކާތެކެވެ. އަ
އޭޕްރީލް 2022 ގައި ޖޭސީއޯޑީގެ ޓީމުން ވަނީ "ދުނިޔޭގެ އެންމެ ބޮޑު އަދި އެންމެ ދިގު މުއްދަތަކަށް ހިންގާ ޑާކްނެޓް މާކެޓް" ކަމަށް ޑީއޯޖޭން ސިފަކުރި ހައިޑްރާ މާކެޓްގެ މަލްޓިއޭޖެންސީ ތަހުގީގާއި ހިފެހެއްޓުމަށް ކޯޑިނޭޓް ކުރުމަށް އެހީތެރިވެދީ އެހީތެރިވެދީފަ އެވެ. ހައިޑްރާގެ ސަބަބުން، ގިނައިން ރަޝިޔާ ބަހުން ވާހަކަދައްކާ ގައުމުތަކުގައި، މަސްތުވާތަކެއްޗާއި، ވަގަށް ނަގާފައިވާ މާލީ މައުލޫމާތާއި، އޮޅުވާލާފައިވާ އައިޑެންޓިފިކޭޝަން ޑޮކިއުމަންޓްތައް ފަދަ ނާޖާއިޒު މުދަލާއި ހިދުމަތްތަކުގެ ވިޔަފާރި ކުރެވޭނެ އެވެ.
ރިޕޯޓްތައް ބުނާ ގޮތުގައި 2021 ވަނަ އަހަރު ޑާކްނެޓް މާކެޓާ ގުޅުންހުރި ކްރިޕްޓޯކަރަންސީ މުއާމަލާތްތަކުގެ ގާތްގަނޑަކަށް %80 ހިއްސާ ހައިޑްރާއަށް ލިބިފައިވާއިރު، 2015 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ގާތްގަނޑަކަށް 5.2 ބިލިއަން ޑޮލަރު ޖަމާކޮށްފައިވެއެވެ.
ގާނޫނު ތަންފީޒުކުރާ ފަރާތްތަކަށް ޑާކް ވެބް އިންވެސްޓިގޭޝަންތައް ރަނގަޅު ކުރެވޭނެ ދާއިރާތައް ދެނެގަތުމަށް ދިރާސާވެރިން ވަނީ އެހީތެރިވެދީފަ އެވެ. ޑީއޯޖޭގެ ނޭޝަނަލް އިންސްޓިޓިއުޓް އޮފް ޖަސްޓިސް އިން ރެންޑް ކޯޕަރޭޝަން އެންޑް ޕޮލިސް އެގްޒެކެޓިވް ރިސާޗް ފޯރަމް މެދުވެރިކޮށް ޑާކް ވެބް އިންވެސްޓިގޭޝަންތަކާ ގުޅޭގޮތުން ގާނޫނު ތަންފީޒުކުރާ ފަރާތްތަކަށް އިސްކަންދޭ ކަންކަން ދެނެގަތުމަށް ތަޖުރިބާކާރެއްގެ ވޯކްޝޮޕެއް ސްޕޮންސަރ ކުރި އެވެ.
ލަފާތަކުގެ ތެރޭގައި ޑާކް ވެބް އެވިޑެންސް ހޯދުމަށް އިންވެސްޓިގޭޓަރުންނަށް ތަމްރީނު އިތުރުކުރުމާއި، އިދާރާތަކުގެ މެދުގައި މައުލޫމާތު ހިއްސާކުރުން ރަނގަޅުކުރުމާއި، ކްރޮސް އެޖެންސީ އެއްބާރުލުން ދިނުމަށް އާ އޮނިގަނޑުތައް ބެލުމާއި، ޑާކް ވެބް އެވިޑެންސް އެއްކުރުމަށް އާ މިންގަނޑުތައް އެކުލަވާލުމާއި، މެއިލް އަދި ބޭރުގެ ޕެކޭޖުތައް އިންސްޕެކްޓްކުރުމާ ގުޅޭ ގާނޫނުތައް ޒަމާނީކުރުމާއި، ދިރާސާތައް އިތުރުކުރުން ހިމެނެ އެވެ.
ޑާކް ވެބް ހިމެނޭ ގޮތަށް ސައިބަރ ސްޕޭސް ބޭނުންކުރާ ނުބައި ފަރާތްތަކާ ދެކޮޅަށް ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި ހަނގުރާމަ ކުރުމަށްޓަކައި، އެނޮނިމައިޒް މާހައުލެއްގައި އެޓްރިބިއުޝަންގެ ގޮންޖެހުންތައް ފަދަ ތަރައްގީވަމުން އަންނަ ޓެކްނޮލޮޖީއާ އެންމެ ރަނގަޅަށް ކުރިމަތިލާނެ ގޮތަކާ މެދު ސިޔާސަތު ކަނޑައަޅާ ފަރާތްތަކުން ސުވާލު އުފައްދާފާނެ އެވެ.
އޮންލައިންކޮށް ޖިނާއީ ހަރަކާތްތަކާ ގުޅޭ ޢިލްމު ވަރުގަދަ ކުރާނެތޯ ނުވަތަ ކިހިނެއްތޯ ބަހުސްކޮށް، ގާނޫނު ތަންފީޒުކުރާ ފަރާތްތަކުގެ ޑާކް ވެބް ތަހުގީގުތަކަށް ތާއީދު ކުރާނެތޯ ކޮންގްރެސްއިން ދިރާސާކުރާ ފަރާތްތަކާއި ގާނޫނު ތަންފީޒުކުރާ ފަރާތްތަކުގެ ލަފާތަކަށް ބަލާފާނެ އެވެ.
*ސްޕެޝަލިސްޓް އިން ޑޮމެސްޓިކް ސެކިއުރިޓީ: ކްރިސްޓިން ފިންކްލީގެ މި ލިޔުން ޝާއިޢުކޮށްފައިވަނީ ސީއާރުއެސް އިން ފޯކަސްގައެވެ.
ބިނާކުރަނިވި ޚިޔާލުތަކާއެކު ލިޔުންތެރިކަމަށް އުފަލާއެކު މަރުޙަބާ ކިޔަމެވެ.
ޓެކްނޮލޮޖީ ހަބަރާއި ލިޔުން ހޮޅުއަށިތަކަށް.
ލޯތްބާއެކު ދިވެހިން އުފައްދާފައިވާ އުފެއްދުމެއް.