ކޮންޕިއުޓަރުގެ ކުރިމަގަށް ނޭނޯ މެޓީރިއަލްސްގެ މުހިންމު ކަން

އަޙްމަދު ދާއޫދު 30 އޯގަސްޓު 2022
ކޮމަންވޮއިސްގެ އެހީގައި މިލިޔުން ކިޔާލާ


ނެނޯމީޓަރ ސްކޭލްގައި، ޓެކްނޮލޮޖީގެ ސަބަބުން ސޮލިޑް ސްޓޭޓް ޒަމާނުން ފެށިގެން ކުރިއަށް ދިއުމަށް ހައްލުތައް ލިބިގެންދާނެ އެވެ.

އިލެކްޓްރޯނިކް ސާކިއުޓްތަކުގެ މުހިއްމު ބައެއްގެ ގޮތުގައި ވެކިއުމް ހޮޅިތަކުގެ ބަދަލުގައި ޓްރާންސިސްޓަރުތައް ބޭނުންކުރަން ފެށި 1950 ގެ އަހަރުތަކުން ފެށިގެން ސޮލިޑް ސްޓޭޓް ކޮމްޕިއުޓިންގ އަށް ދިގު ދަތުރެއް ކުރަން ޖެހުނެވެ. އަވަސް ސްޕީޑެއްގައި މައުލޫމާތު އިލެކްޓްރޯނިކް ގޮތެއްގައި ޕްރޮސެސްކޮށް ރައްކާކުރާ އާ ސޮލިޑް ސްޓޭޓް ޑިވައިސްތަކުގެ ޖީލުތައް އައީ އަދި ދިޔައީ ޖަރުމަނިއަމް ޓްރާންސިސްޓަރތަކުގެ ބަދަލުގައި ސިލިކަން ޓްރާންސިސްޓަރ ތަކުންނާއި، އޭގެ ފަހުން އިންޓަގްރޭޓެޑް ސާކިއުޓްތަކުން، ދެން ދުވަހެއް ދުވަހަކަށް ގިނަވަމުން އަންނަ ކުދި ޓްރާންސިސްޓަރތަކުން ފުރިފައިވާ ކޮމްޕްލެކްސް ޗިޕްތަކުންނެވެ.

1965 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން މި ސިނާއަތަށް މަގުދައްކާފައިވަނީ މޫރުގެ ގާނޫނުންނެވެ. މައިކްރޯޕްރޮސެސަރ ޖަޔަންޓް އިންޓެލްގެ ކޯ ފައުންޑަރ ގޯޑަން މޫރް ލަފާކުރެއްވި ގޮތުގައި އަބަދުވެސް އޭގެ ސައިޒް ކުޑަވަމުންދާ ޑިވައިސްތަކުގެ ސަބަބުން ކޮމްޕިއުޓިން ޕާފޯމަންސާއި ހަކަތަ ރައްކާތެރިކަން ރަނގަޅުވާންޖެހެއެވެ.

ނޭނޯޓެކްނޮލޮޖީގެ ކުރިއެރުންތަކުގެ ސަބަބުން މިއަދުގެ އެންމެ ޒަމާނީ އިންޓަގްރޭޓެޑް ސާކިއުޓްތަކުގައި ހުރި އެންމެ ކުދިކުދި ފީޗާސްތައް އެޓޮމިކް ސްކޭލަކަށް ކުޑަކުރެވޭނެ ނަމަވެސް މިއީ މިހާރު ބޭނުންކުރާ ޑިވައިސްތަކާ އެއްގޮތް ނުވާ ކަމެކެވެ. އެހެންކަމުން ކޮމްޕިއުޓިންގެ ދެން އޮތް ޖީލުތަކަށް ބޭނުންވަނީ ހަމައެކަނި އާ ނެނޯމެޓީރިއަލްތަކަށް ވުރެ ބޮޑަށް އާ އަކިޓެކްޗަރެކެވެ.

ސާކިއުޓްތަކަކީ، ކުރިން އުފެދުނު ޑިޖިޓަލް ކޮމްޕިއުޓަރުތަކުގެ ޖީލުތަކެކޭ އެއްފަދައިން، ވިހިވަނަ ގަރުނުގެ މެދުތެރޭގައި ޖޯން ފޮން ނޮއިމަން އިޚްތިޔާރުކުރި އަސާސީ އާކިޓެކްޗަރުގެ މައްޗަށް ބިނާވެފައިވާ އެއްޗެކެވެ. އޭނާގެ އަރކިޓެކްޗަރ ފަރުމާކޮށްފައިވަނީ ކޮމްޕިއުޓަރުގައި ޑޭޓާ ރައްކާކުރާ އިލެކްޓްރޯނިކްސް އާއި ޑިޖިޓަލް މަޢުލޫމާތު ޕްރޮސެސްކުރާ އިލެކްޓްރޯނިކްސް ވަކިކުރުމަށެވެ. އެ ކޮމްޕިއުޓަރުން މައުލޫމާތު އެއްތަނެއްގައި ރައްކާކޮށް، ދެން އެ މައުލޫމާތު ޕްރޮސެސް ކުރުމަށް އެހެން ސާކިއުޓްތަކަށް ފޮނުވި އެވެ. އޭގެ ސަބަބުން ސްޓޯރ ކުރެވިފައިވާ މެމޮރީ ޕްރޮސެސަރާއި ވަކިކުރުމުން ސިގްނަލްތައް އެކަތި އަނެކަށްޗަށް ހުރަސްއެޅި، ޑިޖިޓަލް ކޮމްޕިއުޓިންގ އަށް ބޭނުންވާ ޞައްޙަކަން ހިފެހެއްޓޭނެއެވެ. ނަމަވެސް މެމޮރީން ޕްރޮސެސަރުތަކަށް ޑޭޓާ ބަދަލުކުރުމަށް ހޭދަވާ ވަގުތު ވަނީ އެކަމަުގެ ސަބަބުން ހުރަހަކަށް ވެފައެވެ.

އަނެއް އަމާޒަކީ އިންސާނާގެ ސިކުނޑީގެ މަތީ ކަނެކްޓިވިޓީއާއި ޕެރެލަލް ޕްރޮސެސިންގ އަށް ތަމްސީލުކުރާ އެލްގޮރިޒަމްތަކާއި ނެޓްވޯކް ޑިޒައިންތައް ބޭނުންކުރާ ނިއުރޯމޯރފިކް ސިސްޓަމްތަކަށް ބަދަލުވުމެވެ . މާނައަކީ އިލެކްޓްރޯނިކް ޕްރޮސެސިންއާ އެއްގޮތް ނަމަވެސް ސީއެމްއޯއެސް ސާކިއުޓްތަކުގެ ޕާފޯމަންސަށް ވުރެ މަތީ އާ އާޓިފިޝަލް ނިއުރޯންތަކާއި ސައިނެޕްސްތައް ތަރައްގީކުރުން ކަމަށް ކެމިކަލް އެންޑް މެޓީރިއަލްސް ސައިންސްގެ ދިރާސާވެރިޔާ މާކް ހެރްސަމް ވިދާޅުވެ އެވެ. އެއީ ކުޑަ ކާމިޔާބީއެއް ނޫން ކަމަށް އޭނާ އިތުރަށް ބުނި ނަމަވެސް ހަރަދުގެގޮތުން އޭގެއަގު ބޮޑުވާނެ ކަމަށް ފާހަގަ ކުރެވެއެވެ. “އަހަރެން އިން-މެމޮރީ ޕްރޮސެސިންއަށް ވުރެ ނިއުރޯމޯރފިކް ކޮމްޕިއުޓިންއަށް ޝައުގުވެރިވަނީ، ސިކުނޑި އެމިއުލޭޓް ކުރުމަކީ ބޮޑު ޕެރެޑައިމް ޝިފްޓެއް ކަމަށް އަހަރެން ގަބޫލުކުރާތީ، އޭނާ އިތުރަށް ހާމަކޮށްފައިވެއެވެ.

އޭނާ ފާހަގަ ކުރެއްވި ގޮތުގައި އެކަމަށް އޮތް އެންމެ ބޮޑު އެއް ގޮންޖެހުމަކީ، ދެ ހާލަތުގައި ވެސް، އެ މަސައްކަތަށް އެންމެ ރަނގަޅު ޓެކްނޮލޮޖީތައް ދެނެގަތުމަށް އުނދަގޫ ވުމެވެ.

ނެޗުރަލް-ސައިންސް ޖާނަލްތަކުގައި ލިޔެފައިވާ ލިޔުންތައް ޓްރެކްކުރާ ނޭޗާ އިންޑެކްސްގައި، ކެމްބްރިޖްގެ މެސެޗުސެޓްސް އިންސްޓިޓިއުޓް އޮފް ޓެކްނޮލޮޖީއަށް ފަހު، ނޭނޯއާ ގުޅުންހުރި އައުޓްޕުޓަށް އެމެރިކާގެ ދެވަނައަށް ނޯތުވެސްޓަން ޔުނިވާސިޓީ ލިބެ އެވެ.

ކޮމްޕިއުޓިންގ އަށް ބޮޑު ބަދަލެއް އައުމުގެ ފުރަތަމަ އިޝާރާތްތައް ލިބިފައިވަނީ 2012 ވަނަ އަހަރުކަން ފާހަގަ ކުރެވުނީ، މޫރުގެ ގާނޫނު ހުއްޓި، ޑީޕް ލާނިން ޑިވެލޮޕަރުންނަށް ކޮމްޕިއުޓަރުތަކަށް އެމީހުންގެ ބޭނުންތައް ފުއްދައި ނުދެވުމުންނެވެ.

އަވަސް ޕްރޮސެސިންގެ މިސްރާބު

ސީޕީޔޫތަކުގެ ވަރުގަދަ ކަމަކީ އެ ސީޕީޔޫތަކުގެ ވަރސެޓިލިޓީ ކަމަށް ނިއުޔޯކުގެ ޔޯކްޓައުން ހައިޓްސްގައި ހުންނަ އައިބީއެމް ވޮޓްސަން ރިސާޗް ސެންޓަރުގައި ކޮމްޕިއުޓަރ މެމޮރީއަށް ކޮންސެޕްޓްތައް ޑިވެލޮޕް ކުރަމުން ދިޔަ ގްރޫޕެއްގައި އިސްކޮށް މަސައްކަތްކޮށް 2020 ވަނަ އަހަރު ރިޓަޔާ ކުރުމާ ހަމައަށް ލީޑް ކުރެއްވި ވިލްފްރީޑް ހެއެންޝް ބުންޏެވެ.

ޑީޕް ލާރނިންގ އަށް ރަނގަޅު ޕްރޮސެސަރުތައް ހޯދުމަށް އައިބީއެމްގެ ޑިވެލޮޕަރުން އެނބުރި ދިޔައީ ކޮމްޕިއުޓަރ ގޭމްތަކުގައި ހައިސްޕީޑް، ތްރީ ޑައިމޭންޝަނަލް އިމޭޖިންގ އަށް ބޭނުންކުރާ ޒަމާނީ ހިސާބުތައް ހެދުމަށް ފަރުމާކޮށްފައިވާ ގްރެފިކަލް ޕްރޮސެސިންގ ޔުނިޓް (ޖީޕީޔޫ) އަށެވެ. އައިބީއެމް އިން ހޯދި ހޯދުންތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި ޖީޕީޔޫ އަށް ސީޕީޔޫ އަށް ވުރެ ޑީޕް ލާނިން އެލްގޮރިޒަމްސް މާ ރަނގަޅަށް ހިންގޭނެއެވެ. އެހެންކަމުން އެ ޓީމުން ވަކި ޕްރޮސެސްތަކެއް ހިންގުމަށް ޗިޕްތައް ހާޑް ވަޔަރ ކުރިއެވެ.

"އެހެން މެޝިންތަކުގައި ޑޭޓާ އާއި އިންސްޓްރަކްޝަންތައް ލޯޑް ކުރާ ނަމަވެސް ޑޭޓާ ފްލޯ މެޝިންތަކުގައި ވަކި އިންސްޓްރަކްޝަންތަކެއް ޕްރޮސެސަރުގައި ހާޑް ވަޔަރ ކޮށްފައި ހުރުމުން އިންސްޓްރަކްޝަންތައް ލޯޑް ކުރަން ނުޖެހޭ،" ހެންޝް ބުންޏެވެ.

މިއީ ކޮންވެންޝަނަލް ވޮން ނޮއިމަން މޮޑެލްއާ ވަކިވުމެއް ކަމުގައި ފާހަގަކުރެވުނީ، ހާޑް ވަޔަރޑް ޕްރޮސެސަރުގެ ތެރެއިން ޑޭޓާ ދައުރުވަމުން ދިޔައީ، އިން-މެމޮރީގައި އޮޕަރޭޝަންތައް ކުރިއަށް ގެންދާ ފަދައިންނެވެ. އަދި ޑީޕް ލާރނިންގ އެލްގޮރިޒަމްއަށްވެސް މަސައްކަތް ކުރި، ސަބަބަކީ އޭގެ %80 އާއި ގާތްކުރާ މިންވަރަކަށް އޮޕަރޭޝަންތަކުގައި އިމޭޖް ޕްރޮސެސިންގ އާއި ހިސާބު ބޭނުންކުރީތީއެވެ.

މިހާރު ބޭނުންކުރާ ތަކެތި އިތުރަށް ފައިން ޓިއުން ކުރުމުން ލިބޭނީ ހަމައެކަނި ކުރު މުއްދަތެއްގެ ހައްލެއް ކަމަށް ހައެންޝް ބުންޏެވެ. އާ ޚިޔާލުތަކާއި އާ ޑިވައިސްތަކާއި އާ ނެނޯސްޓްރަކްޗަރތައް ގިނަ ނަމަވެސް ސީއެމްއޯއެސްގެ ބަދަލުގައި އެއްވެސް އައު ޚިޔާލެއް އަދި ކުރެވިފައިނެތް ކަމަށް އޭނާ ހާމަކުރި އެވެ.

ތަރައްޤީ ކުރަމުންދާ އެންމެ މަގުބޫލު ކްލާހުގެ ޑިވައިސްތަކުގެ ތެރޭގައި މެމްރިސްޓަރސް ހިމެނޭއިރު، މިއީ މެމޮރީއާއި އިލެކްޓްރިކަލް ރެސިސްޓެންސް ވެސް ހުންނަ ޑިވައިސްތަކެކެވެ. މެމްރިސްޓަރުތައް ސްޓޭންޑަޑް އިލެކްޓްރިކަލް ރެޒިސްޓަރތަކާ ވައްތަރު ނަމަވެސް އެއަށް އިލެކްޓްރިކަލް އިންޕުޓެއް ޖެހުމުން އެތަކެތީގެ ރެޒިސްޓެންސް ބަދަލުވެ، މެމޮރީގައި ރައްކާކޮށްފައި ހުންނަ އެއްޗެއް ބަދަލުވެދާނެ އެވެ. އަދި އޭގެ ތިން ލޭޔަރ އާއި އެކު އެހެން ޑިވައިސްތަކާ ގުޅޭ ދެ ޓާރމިނަލް، ސްޓޯރޭޖް ލޭޔަރ އިން ވަކިކޮށްފައި އެމީހުންގެ ސްޓްރަކްޗަރ ގެ ސަބަބުން ޑޭޓާ ރައްކާކުރުމާއި މަޢުލޫމާތު ޕްރޮސެސް ކުރެވޭނެއެވެ.

މި ކޮންސެޕްޓް ހުށަހެޅީ 1971 ވަނަ އަހަރު ނަމަވެސް 2007 ވަނަ އަހަރު ކެލިފޯނިއާގެ ޕަލޯ އަލްޓޯގެ ހެވްލެޓް-ޕެކާޑް ލެބްސްގެ ރިސާޗް ސައިންޓިސްޓެއް ކަމަށްވާ އާރް ސްޓެންލީ ވިލިއަމްސް ސާކިއުޓެއްގައި ބޭނުންކުރެވޭ ފުރަތަމަ ތުނި ފިލްމް ސޮލިޑް ސްޓޭޓް މެމްރިސްޓަރ އުފެއްދިއެވެ.

މެމްރިސްޓަރުތައް ނެނޯމީޓަރުގެ ސްކޭލްގައި އުފައްދާއިރު، ނޭނޯ، ސިކުންތަކަށް ވުރެ ކުޑަ ވަގުތުކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި ބަދަލުކުރެވޭނެ އެވެ. އެމީހުންގެ ކިބައިގައި "ވޮން ނޮއިމަން އަދި މޫރުގެ ގާނޫނީ ޒަމާން ފާއިތުވެގެން ދިޔަ މުސްތަގުބަލުގެ ކޮމްޕިއުޓިން ސިސްޓަމްތައް ތަރައްގީ ކުރުމުގެ ބޮޑު ފުރުސަތުތަކެއް އެބައޮތް" ކަމަށް ވޭ ލޫ އާއި އޭނާގެ ގްރޫޕުން ޔުނިވާސިޓީ އޮފް މިޝިގަން އިން އާބާގައި 2018 ވަނަ އަހަރު މެމްރިސްޓަރ ޓެކްނޮލޮޖީގެ ރިވިއުއެއްގައި ފާހަގަކޮށްފައިވެ އެވެ.

އަންނަން އޮތް ޖީލުގެ ކުރިމަގު

ދިރާސާކުރާ ފަރާތްތަކުން ދަނީ އެޑްވާންސް ކޮމްޕިއުޓިންގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށްޓަކައި އާ ކްލާސްތަކުގެ މެޓީރިއަލްތަކަށް ބަލަމުންނެވެ. ނޯތުވެސްޓަން ޔުނިވާސިޓީގެ މެޓީރިއަލްސް ސައިންސް އަދި އިންޖިނިއަރިން ރިސާޗަރެއް ކަމަށްވާ ހެރްސަމް އާއި އޭނާގެ އެކުވެރިޔާ ވިނޯޑް ކޭ ސަންގްވާން ވަނީ ޒީރޯ ޑައިމަންޝަނަލް މެޓީރިއަލްސް (ކުއަންޓަމް ޑޮޓްސް)، ވަން ޑައިމަންޝަނަލް އަދި ޓޫ ޑައިމަންޝަނަލް މެޓީރިއަލްސް (ގްރެފީން) ހިމެނޭ ނިއުރޯމޯރފިކް އިލެކްޓްރޯނިކް މެޓީރިއަލްސްގެ ފުޅާ ލިސްޓެއް ކެޓަލޮގްކޮށްފަ އެވެ. VK Sangwan and MC Hersam Nature) Nanotechnol. 15 , 517–528; 2020 ).


މިސާލަކަށް އެއް ޑިމޭންޝަންގެ ކާބަން ނެނޯޓިއުބްތައް ނިއުރޯމޯރފިކް ސިސްޓަމްތަކުގައި ބޭނުންކުރުމަށް ސަމާލުކަން ލިބިފައިވަނީ އެއީ ނާރު ސެލްތަކުން ބަޔޮލޮޖިކަލް ސިސްޓަމްތަކުގައި އިލެކްޓްރިކް ސިގްނަލްތައް ފޮނުވާ ޓިއުބިއުލަރ އެކްސަންތަކާ ވައްތަރު އެއްޗަކަށް ވާތީއެވެ.


މި ތަކެތި ކޮމްޕިއުޓިންގެ މުސްތަގުބަލަށް ފެކްޓަރ ކުރާނެ ގޮތަކާ މެދު ޚިޔާލުތައް ބަހާލެވިފައިވެ އެވެ. ނިއުޔޯކުގެ އަލްބަނީގައި ހުންނަ އައިބީއެމް ރިސާޗް އޭއައި ހާޑްވެއާ ސެންޓަރުގެ ޒޫރިކްގައި ހުންނަ ޓެކްނިކަލް ލީޑަރު އަބޫ ސެބަސްޓިއަން ފޯކަސް ކުރައްވަނީ ކައިރި މުސްތަގުބަލެއްގައި ފައިދާތައް ވާނެކަމަށާއި، ޑިޖިޓަލް އަދި ނިއުރޯމޯފިކް ކޮމްޕިއުޓިންގައި ވެސް އިތުރަށް ކުރިއަށް ދިއުމުގެ ފުރުސަތުތައް އޮތް ކަމަށް ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ކަމަށެވެ.


"މިތިކް [ޓެކްސަސްގެ އޮސްޓިންގައި ހުންނަ އާޓިފިޝަލް އިންޓެލިޖެންސް ކުންފުންޏެއް] ފަދަ ކުންފުނިތަކަކީ ވިޔަފާރި އުސޫލުން ހިންގުމާ ވަރަށް ގާތް ކުންފުނިތަކެއް،" އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

ރިސާޗް ސައިޑްގައި ލޫ ބުނާ ގޮތުގައި ހޯދަން ޖެހޭ ވަރަށް ގިނަ ކަންތައްތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. އިމޭޖިންގ އިން އެޑެޕްޓް ކުރެވިފައިވާ ކޮމްޕްލެކްސް ކޮމްޕިއުޓޭޝަންތައް ނިއުރޯމޯރފިކް ކޮމްޕިއުޓިންގ އަށް ފުރިހަމަ ފައިދާއެއް ހޯދުމަށްޓަކައި "ހަރުކަށި އަދި ޞައްޙަ" ކޮމްޕިއުޓޭޝަންތައް ހަދަން ޖެހޭ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވެއެވެ.

ހެއެންޝް އިތުރަށް ވިދާޅުވީ މިހާތަނަށް ވިޔަފާރި އުސޫލުން އުފެއްދުންތެރިކަން ކުރެވޭނެ އެއްވެސް މާއްދާއެއް ނެތް ކަމަށެވެ.

ނޭޗާ އިންޑެކްސްގައި ނެނޯސައިންސް އަދި ނެނޯޓެކްނޮލޮޖީއާ ގުޅުން ހުރި އުފެއްދުންތަކުގެ ދާއިރާއިން ކުރިއަރާފައިވާ ކޯޕަރޭޓް އިންސްޓިޓިއުޝަން ކަމަށްވާ އިންޓެލް އާއި އައިބީއެމް އިން ނޮން ވޮން ނޮއިމަން ކޮމްޕިއުޓިންގައި މަސައްކަތް ކުރަމުން އަންނަ ބޮޑެތި ގްރޫޕްތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. ކައިރި މުއްދަތަކަށް އެޕްލިކޭޝަންތަކަށް ފޯކަސް ކުރާ ބައެއް ކުންފުނިތަކުގެ ތެރޭގައި ހެވްލެޓް ޕެކާޑް އާއި ޕެރިހުގައި ހުންނަ އާޓިފިޝަލް އިންޓެލިޖެންސް ކުންފުނި ލައިޓްސް އޮން ހިމެނޭނެ އެވެ.

އަޙްމަދު ދާއޫދު

އަޙްމަދު ދާއޫދު

ބިނާކުރަނިވި ޚިޔާލުތަކާއެކު ލިޔުންތެރިކަމަށް އުފަލާއެކު މަރުޙަބާ ކިޔަމެވެ.

ޓެކްނޮލޮޖީ ހަބަރާއި ލިޔުން ހޮޅުއަށިތަކަށް.

ލޯތްބާއެކު ދިވެހިން އުފައްދާފައިވާ އުފެއްދުމެއް.