އެންމެފަހުގެ މުވާޞަލާތީ ނެޓްވޯކަކީ 5ޖީ ކަމުގައިވީ ނަމަވެސް، 5ޖީ ފެންނަނީ މާޔޫސް ކުރުވަނިވި ގޮތަކަށެވެ. މި ލިޔުމުގައި ބަލައިލާނީ މޯބައިލް ނެޓްވޯކްތަކުގެ އެންމެފަހުގެ ޓެކްނޮލޮޖީ 5ޖީ ނެޓްވޯކް އަށެވެ.
ބައެއް ދިރާސާތަކުން އެނގޭގޮތުގައި 2019 ވަނަ އަހަރު ދުނިޔޭގައި 5ޖީ ނެޓްވޯކް ތަޢާރަފް ކުރަން ފެށިއިރު، އޭގެ ތިން އަހަރު ފަހުން ރެކޯޑް އަދަދަކަށް އެޑޮޕްޝަން ކުރި ނަމަވެސް، މި އާ ޓެކްނޮލޮޖީއާ މެދު މާޔޫސްވާ ބަޔަކު އަދިވެސް އެބަތިއްބެވެ. މުޅިން އައު މޯބައިލް ނެޓްވޯކުން އަޅުގަނޑުމެންނަށް ލަފާކުރެވޭނީ ކޮންކަމެއް ހެއްޔެވެ؟ މިކަމާ ބެހޭގޮތުން މަޝްވަރާ ކޮށްލަމާ ހިނގާށެވެ.
5ޖީ ނުވަތަ 5ޖީ އެންއާރު (ނިއު ރޭޑިއޯ) ގެ ނަމުން ވެސް މަޝްހޫރު ފަސް ވަނަ ޖީލުގެ މޯބައިލް މުވާސަލާތަކީ 4ޖީ އެލްޓީއީގެ ފަހަތުން އަންނަ އަދި 3ޖީ އާއި 2ޖީ އަށް ފަހު އުފައްދާ އެއްޗެކެވެ. 5ޖީގެ އެންމެ މަތީ ވައުދުތަކުގެ ތެރޭގައި ސްޕީޑް 10 ގުނަކޮށް، 10 އިން ބަހާލުމުން ލެޓެންސީ ވަރަށް ބޮޑަށް ދަށްވުން ހިމެނެ އެވެ.
ގުޅިފައިވާ ޑިވައިސްތަކުގެ އަދަދު އެއްވަރަކަށް އިތުރުވަމުންދާ މިންވަރު މެނޭޖްކުރުމުގެ ގާބިލްކަމަކީ 5ޖީގެ މައިގަނޑު ފައިދާއަކަށް ވާންޖެހެ އެވެ. ކޮމްޕިއުޓަރުތަކާއި، އޮޓޮނޮމިކް ނުވަތަ ގުޅިފައިވާ ކާރުތަކާއި، ގުޅިފައިވާ ތަކެތީގެ ފުޅާ އިކޯސިސްޓަމެއްގެ މައްޗަށް ދަނީ މަޝްވަރާ ކުރަމުންނެވެ. މިއީ ހާއްސަކޮށް ޕްރޮފެޝަނަލް ދުނިޔޭގައި ދިމާވާ ކަމެކެވެ. އަޅުގަނޑުމެން މިހާރު މިދައްކަނީ ހަމައެކަނި ސްމާޓްފޯނުގެ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ. އެ ޚިޔާލަކީ ގުޅިފައިވާ ގެތަކާއި، ސްމާޓް ސިޓީތަކާއި، ސެކިއުރިޓީ ސިސްޓަމްތައް ފަދަ ގިނަ އަދަދެއްގެ އޮޓޮނޮމިކް މެޝިންތައް މޯބައިލް ނެޓްވޯކާއި ގުޅިފައި ހުރުމެވެ. 2020 ވަނަ އަހަރުގެ ކުރިން ބައެއް ގައުމުތަކުގައި 5ޖީ ލިބެން ހުރި ނަމަވެސް، ޝައްކެއްވެސްނެތްގޮތުގައި އެޑޮޕްޓް ކުރުމަށް ވަގުތު ނަގާނެ ނަމަވެސް، ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި 5ޖީ ފެތުރެން ފެށީ ދާދިމިދާކަށް ދުވަހުއެވެ.
5ޖީގައި 4ޖީ އެލްޓީއީ އާއި އެއް ޓެކްނޮލޮޖީތައް ބޭނުންކުރި ނަމަވެސް، ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބައެއް ތަފާތުތައް އެބަހުއްޓެވެ. ފުރަތަމަ ކަމަކަށް 5ޖީ އަކީ 4ޖީ އެލްޓީއީ އަށް ވުރެ ޓެކްނޮލޮޖީގެ ކުރިއެރުމަކަށްވިޔަސް، ދެ ނެޓްވޯކްގައިވެސް ބޭނުންކުރެވެނީ އެއް ފްރީކުއެންސީ ބޭންޑްތަކެކެވެ. މި އަޕްޑޭޓްގެ އެހީގައި 5ޖީ ސްމާޓްފޯނަކަށް މިހާރު އެއް އެންޓެނާ އާއި ފްރީކުއެންސީ ބޭނުންކޮށްގެން 4ޖީ ސްމާޓްފޯނަކަށް ވުރެ މަތީ ތްރޫޕުޓެއް ތަޖުރިބާ ކުރެވޭނެ އެވެ.
މީގެ އިތުރުން 5ޖީ އިން ބޭނުން ކުރަމުން އަންނަނީ އާ ދެ ފްރީކުއެންސީ ބޭންޑެކެވެ. 5ޖީ ސަބް-6 ފްރީކުއެންސީ ބޭންޑްތަކަކީ ފުރަތަމަ ބެންޑްގެ ބައެކެވެ. ދެވަނަ ގްރޫޕް ކަމަށްވާ މިލިމީޓަރު ރާޅު ގްރޫޕަކީ ތްރޫޕުޓްގެ ހަރަދުގައި ރޭންޖް ވަރަށް ބޮޑަށް ދަށްކޮށްދޭ ގްރޫޕެކެވެ.
ކުރީގެ ޖީލުތަކާ އެއްގޮތަށް 5ޖީ ތައާރަފް ކުރަމުން އަންނަނީ ވަރަށް މަޑުމަޑުންނެވެ. އެމެރިކާ، ދެކުނު ކޮރެއާ، ޗައިނާ، އަދި އިނގިރޭސިވިލާތް ފަދަ ގިނަ ގައުމުތަކުގައި 5ޖީ ޑިޕްލޮއި ކުރުމުގެ މަސައްކަތް މިހާރު ފަށާފައިވާއިރު، ބައެއް ގައުމުތަކުން ވަނީ މިލިމީޓަރު ރާޅު ނެޓްވޯކްތަކުން ޓެސްޓް ކުރަން ވެސް ފަށާފަ އެވެ.
ޔޫސްވިޗް އިން އިނގިރޭސިވިލާތުގައި ކުރި ދިރާސާއަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި 5ޖީ އަކީ މާޔޫސްކަމެއްގެ ތެރޭގައިވާ އެއްޗެކެވެ. ސްޕީޑް ބާރު ނުވަތަ ކަނެކްޝަން ސްޓެބިލިޓީ ރަނގަޅުކަން ފާހަގަ ކުރެވިފައިވާ ކަމަށް ޔޫޒަރުންގެ ދެބައިކުޅަ އެއްބައި މީހުން ބުނެ އެވެ. ފަސްވަނަ ޖީލުގެ ސެލްއުލަރ ނެޓްވޯކްތަކަށް އަޕްގްރޭޑް ކުރި ފަހުން ކޮންމެ ހަ ޔޫޒަރަކުން އެކަކު ހީކުރަނީ މި ޓެކްނޮލޮޖީ އޭގެ ދައުވާތަކާ އެއްވަރަށް ދަށް ކަމަށެވެ.
ނަމަވެސް މިހާތަނަށް އެއްވެސް މޯބައިލް ނެޓްވޯކް ޖެނެރޭޝަނެއްގައި އެންމެ އަވަހަށް ތަޢާރަފްކޮށް އެޑޮޕްޓް ކުރެވިފައިވަނީ 5ޖީ އެވެ. 2021 ވަނަ އަހަރު ނިމުނުއިރު އާބާދީގެ %25 ކަވަރު ކުރެވިފައިވާއިރު، މިއީ 4ޖީ އަށް ވުރެ ހަ މަސް މަދު އަދަދެކެވެ.
ގިނަ ބައެއްގެ އަތުގައި ސްމާޓްފޯނާއި ކޮމްޕެޓިބަލް ޕްލޭންތައް ހުރި ނަމަވެސް އަދިވެސް ނެޓްވޯކް އެއްވަރަކަށް ބެހިފައެއް ނުވެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ގިނަ ޓަވަރުތައް ހުންނަނީ ސިޓީ ސަރަހައްދުތަކުގައި ކަމުން ރަށްރަށާއި ސިޓީ ދުނިޔެއާ ދެމެދު އޮންނަ ފަރަގު ބޮޑުވެގެންދެއެވެ. އިނގިރޭސިވިލާތުގައި ކުދި އަވަށްތަކުގައި ދިރިއުޅޭ މީހުންގެ ތެރެއިން އެންމެ %17 މީހުން ކަމަށްވާ އާބާދީއަށް ވުރެ ތިންގުނަ މަދު މީހުން ބުނަނީ 5ޖީ ސިގްނަލަކަށް ގުޅިފައިވާކަމަށެވެ.
5ޖީ އިން ބާރު ސްޕީޑްތަކާއި ރަނގަޅު ސްޓެބިލިޓީއެއް ލިބޭއިރު، ގިނަ ޔޫޒަރުން މަސްޣޫލު ވެފައި ތިބީ ވީޑިއޯ ބަލާލުމާއި، ވެބް ބްރައުޒް ކުރުމާއި، ސޯޝަލް މީޑިއާ ބޭނުން ކުރުމުގެ ބަދަލުގައި އޭގެ ފައިދާ ނެގުމުގައެވެ.
ވާޗުއަލް ރިއަލިޓީ އާއި ކްލައުޑް ގޭމިން ފަދަ އާ އެޕްލިކޭޝަންތައް އުފެއްދުމަށް 5ޖީ އިން ވައުދުވެ އެވެ. ކްލައުޑް ގޭމް ޕްރޮވައިޑަރުން ހިތްވަރު ދެނީ ހަމައެކަނި ފިކްސްޑް ކަނެކްޝަނަކުން “ކްލައުޑްސްގައި” އުޅުމަށެވެ. އެހެނީ ކަވަރޭޖަކީ ކަނޑާލުމެއް ތަޖުރިބާ ނުކޮށް ހަރަކާތްތެރިވާއިރު ބޭނުން ކުރުމުގެ ހުއްދަ ދިނުމަށް ފުދޭވަރުގެ ކަވަރޭޖެއް ނޫނެވެ.
ވާޗުއަލް ރިއަލިޓީއާ ގުޅޭގޮތުން، މެޓާ ފަދަ ބައެއް ވިޔަފާރިތަކުން ވަނީ މެޓަވަރސް އަށް ފޯކަސް ބަދަލުކޮށްފަ އެވެ. ގިނަ ރިޕޯޓްތަކުން ބުނާ ގޮތުގައި 2025 ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް މި ސިނާއަތް ހުއްޓިގެންދާނެ ކަމަށާއި އާންމު ރައްޔިތުންނަކީ ވެބް 3.0 އާއި ވާޗުއަލް ރިއަލިޓީ އަށް ޝައުގުވެރިވާ ބައެއް ނޫން ކަމަށެވެ.
މި މާކެޓަށް ބޮޑެތި ބައެއް ކުންފުނިތައް (މެޓާ، މައިކްރޮސޮފްޓް ފަދަ) ވަދެފައިވީނަމަވެސް، މި މާކެޓް އަދިވެސް އޮތީ ކަޅުކޮށެވެ.
އާންމު ރައްޔިތުން މިވަގުތު ދުވާލަކު 5ޖީ ބޭނުން ކުރުމުގެ ޝައުގުވެރިކަމެއް ނެތެވެ. ނަމަވެސް ވައުދުވެ އާ އެޕްލިކޭޝަންތައް ފުރުސަތު ލިބުނީ ކުޑަ ލެޓެންސީގެ ސަބަބުންނެވެ. ޕްރޮފެޝަނަލް ދުނިޔޭގައި އެތައް ގޮތަކުން 5ޖީ އިނޮވޭޓިވް ވާނެ ކަމަށް ވެ އެވެ.
5ޖީ ތައާރަފްވުމުން، ހަމަގައިމުވެސް، މޯބައިލް ނެޓްވޯކްތަކުގެ ސަބަބުން އަޅުގަނޑުމެންގެ ސިއްހަތަށް ކުރާ އަސަރުތަކާ ގުޅޭ ބަހުސްތައް އަލުން ފެށިއްޖެއެވެ. ކޮންސްޕިރޭޝަން ތިއަރީތައް، ފަސްވަނަ ޖީންގެ ނެޓްވޯކްތަކުން ކޮރޯނާ ވައިރަސް ފެތުރުމަށް އެހީތެރިވެދެވިދާނެ ކަމަށް ބުނާ ޚިޔާލާ ހިސާބުންނެވެ.
އިންޓަނޭޝަނަލް ކޮމިޝަން އޮން ނޮން އަޔަނައިޒިންގ ރޭޑިއޭޝަން ޕްރޮޓެކްޝަން (އައިސީއެންއައިއާރުޕީ) އިން މި މައުޟޫއަށް ހޯދި ހޯދުންތައް 2020 ވަނަ އަހަރުގެ މާޗް މަހު ޝާއިއުކުރިއިރު، އެންމެންވެސް އެ ކޮމިޝަނުގެ ލަފާތަކަށް ތަބާވާހާ ހިނދަކު ފަސްވަނަ ޖީލުގެ ނެޓްވޯކްތަކަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ސިއްހަތަށް ރައްކާތެރި ނެޓްވޯކްތަކެކެވެ. މިލިމީޓަރުގެ ރާޅުތަކަކީ އާ ނެޓްވޯކް ވަށައިގެން ކަންބޮޑުވާ މައިގަނޑު ސަބަބެވެ. އެކަމަކު ކޮމިޝަންގެ ލަފާތަކަކީ މިލިމީޓަރުގެ ރާޅުތަކުން މާ ބޮޑަށް ކުރިއަރާފައިވާ 100 ކިލޯ ހެޒް އިން ފެށިގެން 300 ގިގަހަޒް އާއި ދެމެދުގެ މުޅި ސްޕެކްޓްރަމް އަށް ވެސް ސައްހަ ލަފާތަކެކެވެ. އެހެންވީމާ، ޚިދުމަތްދޭ ފަރާތްތަކާއި ފަސްވަނަ ޖީލުގެ ނެޓްވޯކް އިކުއިޕްމަންޓް އުފައްދާ ފަރާތްތަކުން ކޮމިޝަނުން ކަނޑައަޅާފައިވާ މިންގަނޑުތަކަށް އިޙްތިރާމް ކުރާނަމަ ސިއްޙީ ނުރައްކަލެއް ނެތެވެ.
ބިނާކުރަނިވި ޚިޔާލުތަކާއެކު ލިޔުންތެރިކަމަށް އުފަލާއެކު މަރުޙަބާ ކިޔަމެވެ.
ޓެކްނޮލޮޖީ ހަބަރާއި ލިޔުން ހޮޅުއަށިތަކަށް.
ލޯތްބާއެކު ދިވެހިން އުފައްދާފައިވާ އުފެއްދުމެއް.